Wybór doniczki do uprawy roślin domowych

Odpowiednio dobrane donice to jeden z kluczowych elementów do zapewnienia możliwie najlepszych warunków domowych dla pięknego rozwoju roślin doniczkowych. Podpowiadamy, na co dobrze jest zwrócić uwagę przy wyborze doniczek.

Czym różni się doniczka od osłonki?

Na początek sprecyzujemy, czym tak właściwie jest doniczka. Doniczkami nazywamy pojemniki przeznaczone do sadzenia i uprawy roślin. Mogą być ozdobne, jednak ich główna rola to umożliwienie roślinom prawidłowego wzrostu.

W odróżnieniu od osłonek – doniczki posiadają przynajmniej jedną dziurę na dnie. Te ceramiczne i gliniane zazwyczaj znaleźć można właśnie z jedną dziurą na dnie. Natomiast doniczki plastikowe, tzw. “doniczki produkcyjne”, z reguły mają wiele dziur na dnie, często o różnej wielkości.

Doniczki dostępne są w wielu rozmiarach – różnią się między sobą nie tylko średnicą, ale i wysokością. Mogą być wykonane z różnych materiałów – np. wysokiej jakości tworzywa sztucznego, gliny (terakoty), czy innej ceramiki. Co więcej, można je znaleźć w różnych kolorach, a nawet w wielu wzorach i ciekawych kształtach – często okrągłe, kwadratowe i podłużne.

Chociaż “doniczka” i “osłonka” to dwa różne terminy, często używane są zamiennie. Osłonka natomiast pełni funkcję przede wszystkim dekoracyjną. I owszem, doniczki też mogą być ładne i zdobić wnętrza. Najważniejszą jednak różnicą między osłonką a doniczką jest to, że osłonka nie posiada żadnej dziury na dnie. Wiedział_ś o tym? 😉

Czy doniczka ma znaczenie?

Tak, i to ogromne! Nie tylko pod względem estetycznym, ale także dla zapewnienia prawidłowego i zdrowego rozwoju roślin doniczkowych.

Wybierając doniczki do poszczególnych gatunków roślin należy wziąć pod uwagę wielkość i sposób rozrastania się systemu korzeniowego, rozmiar rośliny i jej szybkość wzrostu.

Wybrana doniczka powinna umożliwić korzeniom swobodny przyrost i zapewnić im właściwą wentylację, a jednocześnie nie może być za duża.

Jaką doniczkę wybrać?

Możesz wybrać doniczki dekoracyjne albo zwykłe, tzw. “produkcyjne” i dobrać do nich osłonki. Te ozdobne wykonane są najczęściej z gliny lub innej ceramiki albo nawet z ozdobnego plastiku.

Dla sukulentów, szczególnie kaktusów, polecamy gliniane doniczki. Charakteryzują się one dużą przepuszczalnością powietrza. Dzięki takiej porowatej strukturze, woda odparowuje w nich szybciej. Taka cecha doniczek glinianych sprawia, że trudniej jest w nich przelać roślinę. W donicach glinianych rośliny sadzi się bezpośrednio. System korzeniowy sukulentów jest zazwyczaj nieduży i płytki, z tego względu zaleca się wybór niewielkich doniczek.

Palmy i strelicje dobrze będą czuły się posadzone w wysokie doniczki, tzw. “palmówki“. Ich systemy korzeniowe rosną w taki sposób, że wysoka doniczka jest dla nich wskazana. Dodatkowo większa wysokość pomaga w zapewnieniu tym roślinom większej stabilizacji w podłożu.

Do hydroponicznej uprawy roślin przeznaczone są nasze zestawy do hydroponiki – doniczka plastikowa + wskaźnik. Taki pojemnik posiada więcej dziur, a dołączony do niego wskaźnik umożliwia kontrolowanie poziomu wody w osłonce. Uprawa hydroponiczna może okazać się dobrą alternatywą dla nieco zapominalskich czy zabieganych roślinnych fanów.

Dla osób, którym zdarza się zapomnieć na dłużej o podlewaniu, dobrym rozwiązaniem mogą być także nowoczesne doniczki wyposażone w specjalne systemy nawadniania. Zazwyczaj takie “samonawadniające się” doniczki wzbogacone są o sznurek, który wchłania wodę ze zbiornika znajdującego się pod doniczką. Wystarczy więc co jakiś pamiętać o dolewaniu wody do pojemnika.

Jakie doniczki są lepsze – plastikowe czy ceramiczne?

Doniczki ceramiczne są zazwyczaj dość trwałe. Z uwagi na swoją niemałą wagę, mogą sprawdzić się u roślin, które mają tendencję do przewracania doniczek.

Natomiast doniczki plastikowe są bardzo lekkie, przez co łatwe w transporcie, ale łatwiej też jest je przewrócić (np. przez kochane domowe czworonogi 🐾).

Podczas wyboru materiału doniczki zwróć uwagę na potrzeby danej rośliny i na warunki, w jakich będzie ona utrzymywana.

Wybierz doniczki wykonane z wytrzymałego tworzywa sztucznego, jeżeli chcesz postawić je na zewnątrz. W ogrodach, na tarasach czy balkonach duże znaczenie odgrywają materiały trwałe, odporne na działanie warunków atmosferycznych i możliwe przebarwienia powodowane przez promieniowanie słoneczne.

Ważna sprawa: zwykłych doniczek plastikowych (produkcyjnych) nie powinno się wsadzać do innych doniczek. Dlaczego? Przykładowo – jeżeli hodujesz kaktusa w doniczce produkcyjnej i umieścisz go wraz z tą doniczką do doniczki glinianej, to wówczas doniczka gliniana nie będzie spełniała w stu procentach swoich funkcji.

Czy donice gliniane są lepsze od plastikowych?

Gliniane (terakotowe) doniczki są cenione ze względu na swoją porowatość, która pomaga regulować wilgotność gleby i zapewnia lepszą cyrkulację powietrza dla korzeni roślin. Częstotliwość podlewania podłoża w takim materiale będzie nieco większa. Ponadto, glina jest cięższa, co przeciwdziała przewracaniu się roślin.

Dodatkowo, podczas przesadzania może okazać się, że konieczne będzie rozbicie ceramicznej donicy. Czasami korzenie roślin rozrastają się tak bardzo, że ciężko jest je wydostać ze starego pojemnika. I owszem, plastikowe doniczki czasami wymagają rozcięcia – jednak w porównaniu do tych ceramicznych są dużo tańsze.

Jednak wybór zależy przede wszystkim od Twoich indywidualnych potrzeb, preferencji i warunków uprawy roślin doniczkowych.

Czy doniczki mogą być przezroczyste?

Tak! W naszej ofercie znajdziesz przezroczyste doniczki do roślin doniczkowych.

Dzięki takim doniczkom będziesz mieć większą kontrolę nad tym, co dzieje się w ziemi Twojej rośliny. Przezroczyste doniczki umożliwią Ci sprawny przegląd korzeni roślin. W takich doniczkach lepiej widoczny jest poziom, do którego przeschła ziemia.

Niektóre rośliny posiadają bardzo ładne, grube i mięsiste korzenie. Do roślin doniczkowych o tak interesującym systemie korzeniowym należą m.in. aglaonemy, storczyki, anthuria, czy bulwiaste zamiokulkasy.

Przezroczysty materiał sprawia, że obserwacja oraz podziwianie wspaniałych korzeni są niezwykle proste. Nie trzeba wyciągać rośliny z doniczki, aby sprawdzić stan korzeni. Lubisz czasem popatrzeć co tam słychać w korzeniach? 😉

Jak dobrać rozmiar doniczki do kwiatów?

Nowa doniczka do roślin zazwyczaj powinna być większa od poprzedniej o 2-3 rozmiary. Dla roślin, które rosną dość powoli albo preferują ciaśniejsze warunki, dobierz niewiele większy nowy rozmiar doniczki. W przypadku, gdy bryła korzeniowa jest bardzo przerośnięta, a roślina należy do tych szybko rosnących, możesz pokusić się o jeszcze większą donicę, np. o 4 rozmiary większą od poprzedniej.

Ważne jest, aby korzenie miały miejsce na rozwój. Należy jednak pamiętać, że zbyt dużo miejsca wokół korzeni może sprawić, że przez jakiś czas Twoja roślina będzie skupiała się na produkcji nowych korzeni, a przestanie wytwarzać nowe liście. Nie można jednak przesadzić również w drugą stronę, ponieważ z kolei zbyt mała doniczka również może zahamować rozwój rośliny.

Podczas przygotowań do przesadzania zastanów się, czy Twoja roślina będzie potrzebowała podpory. Jeśli tak, warto zarezerwować miejsce w doniczce dla palika czy drabinki.

Najrozsądniejszą opcją wydaje się przesadzanie do nowej doniczki o 2-3 rozmiary większej od poprzedniej. Zawsze można przesadzić drugi raz, gdy zajdzie taka potrzeba!

Jeżeli przesadzasz roślinę z ziemi produkcyjnej po zakupie – to nie zawsze konieczne będzie przesadzanie do większego pojemnika. Jeżeli korzenie nie zajmują jeszcze znacznej wielkości donicy, to wstrzymaj się z większą.

Jakie rośliny lubią ciasne doniczki?

Istnieją roślinne okazy, które dobrze czują się, gdy mają ograniczoną przestrzeń do wzrostu korzeni. Należą do nich m.in. ponadczasowe zamiokulkasy, bardzo ozdobne storczyki czy kaktusy, którym niestraszne dłuższe braki wody.

Czy muszą być dziury w doniczce?

Każda doniczka posiada dziury na dnie. Gdyby ich nie miała, to byłaby osłonką.

Dziury w doniczkach są potrzebne, ponieważ umożliwiają cyrkulację powietrza w glebie i pomagają w odprowadzaniu nadmiaru wody. To bardzo ważne.

Dodatkowym plusem otworów w doniczkach jest to, że z biegiem czasu zaczynają wychodzić przez nie korzenie. Jest to zdecydowany sygnał, że już czas na przesadzenie.

Co dać na dno doniczki?

Na dno doniczki, jako tzw. “warstwę drenażową”, najczęściej wsypuje się keramzyt. Zamiast niego możesz użyć oczyszczone kamyczki, gruby żwir lub potłuczoną porcelanę. Niech to nie będzie gruba warstwa, 2-3 cm powinny być wystarczające.

Prawidłowo wykonany drenaż umożliwia odprowadzenie wody z doniczki.

Więcej na temat drenażu do doniczek przeczytasz w naszym artykule “Otwory drenażowe w doniczkach dla roślin doniczkowych. Jak zrobić drenaż?“.

Czy doniczka musi mieć podstawkę?

Jeżeli wsadzisz plastikową doniczkę do dopasowanej rozmiarowo osłonki, to podstawka nie będzie potrzebna.

Inaczej będzie w przypadku, gdy posiadasz ozdobną doniczkę, która wykonana jest np. z terakoty. Podstawka to niezbędny element wyposażenia dla tego typu doniczek. To właśnie na podstawce zbierze się nadmiar wody, który wyleciał z doniczki. Wystarczy wylać wodę pozostałą na podstawce.

Podstawka sprawdzi się także u plastikowych doniczek produkcyjnych, do których nie posiadasz osłonek. Przecież nikt by nie chciał, aby woda spłynęła po parapecie czy półce…

Jak dobrać osłonkę na doniczkę?

Osłonka to “ubranie” dla doniczki produkcyjnej. Są od nich bardziej estetyczne. Szeroki wybór materiałów, kształtów i kolorów osłonek umożliwia dobranie tej odpowiedniej na aranżację każdej przestrzeni.

Osłonki wykonane z rattanu czy wikliny wpasują się we wnętrza w stylu boho, rustykalnym i minimalistycznym. Ceramiczne pojemniki będą prezentować się pięknie w pomieszczaniach w stylu kolonialnym, klasycznym czy angielskim, a metalowe – loftowym.

Podczas wybierania rozmiaru osłonki zwróć uwagę na to, aby była ona nieco większa od doniczki. Średnicę donicy mierzymy zewnętrzną, natomiast w przypadku osłonki niezwykle istotna będzie średnica wewnętrzna. Doniczka powinna bez problemu zmieścić się w osłonce. Dobrze będzie, gdy zostanie jej nieco luzu po bokach – zapewni to dodatkowy przepływ powietrza. Doniczka mogłaby wystawać z osłonki, nawet jeśli średnica jest dobrze dopasowana – zwróć zatem uwagę również na wysokość.

Rodzaje osłonek jak najbardziej możesz mieszać, nie muszą być wszystkie takie same. Osłonki z roślinami to świetny sposób na dekorację wnętrz. Mogą być całkowicie dopasowane do stylu panującego w pomieszczeniu lub stanowić widoczny, np. kolorystyczny kontrast.

Mnogość kolorów umożliwia trafny wybór doniczek do właściwie każdego wnętrza. Najważniejsza jednak zasada brzmi: wszystko zależy od Twojej wizji! 💚

Czy można sadzić rośliny w osłonkach?

Nie zalecamy sadzenia roślin bezpośrednio w osłonkach. Brak odpływu sprzyja zastojowi wody w korzeniach, co może prowadzić do chorób grzybowych u roślin. Korzenie rośliny posadzonej bezpośrednio w pojemnik z litym dnem nie będą miały zapewnionej wystarczającej cyrkulacji powietrza.

Osłonka powinna pełnić funkcję wyłącznie dekoracyjną.

Warto pamiętać, że wybierając doniczki należy kierować się głównie ich funkcjonalnością pod konkretne rośliny. Rośliny posadzone w źle dopasowane donice, w dodatku w nieodpowiednim podłożu, często są narażone na niepowodzenie w uprawie. Natomiast osłonki stanowią doskonały produkt poprawiający efekt wizualny doniczek produkcyjnych. Nie martw się więc o ozdoby, bo na pewno znajdziesz osłonkę, która doskonale wpasuje się w Twoją przestrzeń!