Otwory drenażowe w doniczkach dla roślin doniczkowych. Jak zrobić drenaż?

Koniecznie zapoznaj się z tym tekstem, jeżeli używasz słów „doniczka” i „osłonka” zamiennie, tak jak synonimy. Są to bowiem dwa różne przedmioty! Ponadto w niniejszym artykule wyjaśniamy, czym są dziurki na dnie doniczki, a także czym jest drenaż w doniczce i jakie ma on znaczenie dla uprawy roślin.

Ta krótka lektura może przydać Ci się podczas przygotowań do przesadzania roślin.

Czym tak właściwie jest doniczka?

Doniczka jest pojemnikiem, który służy do uprawy roślin doniczkowych. Może być wykonana z różnych materiałów, zazwyczaj z plastiku lub gliny (terakoty).

Bardzo ważną cechą doniczki jest to, że posiada przynajmniej jeden otwór na spodzie. Jest to tzw. „otwór drenażowy” bądź „otwór odpływowy”. Funkcją takich otworów jest odprowadzenie nadmiaru wody i umożliwienie przepływu powietrza.

Doniczki wykonane z plastiku nazywane są doniczkami produkcyjnymi. Posiadają wiele otworów o różnych średnicach. Ich ściany nie są przepuszczalne dla powietrza. Rośliny doniczkowe sprzedawane są najczęściej właśnie w plastikowych doniczkach produkcyjnych.

Natomiast doniczki wykonane z gliny (terakoty) mają zazwyczaj tylko jeden otwór umieszczony na środku dna. Dzięki właściwościom materiału, z którego są wykonane, wyróżniają się dużą przepuszczalnością powietrza i wody. Gliniane doniczki polecane są szczególnie do uprawy sukulentów takich jak kaktusy. Co więcej, terakotowe doniczki w połączeniu z odpowiednio dobranym do danego gatunku podłożem, mogą sprawdzić się u osób, które mają tendencję do przelewania roślin.

Na rynku dostępne są doniczki w wielu rozmiarach. Mogą różnić się od siebie nie tylko średnicą, ale także wysokością, grubością materiału i kolorem.

Nadmiar wody uciekający przez otwory drenażowe

Hodowla roślin w doniczkach wiąże się z koniecznością posiadania dopasowanych wielkościowo podstawek lub osłonek. Są one potrzebne, aby spływająca przez podłoże woda miała gdzie wyciec i nie wylała się na parapet czy regał. Należy zadbać o to, aby nadmiar wody pozostawiony na podstawce bądź w osłonce wylać w ciągu kilkunastu minut od podlania. W przeciwnym przypadku woda pozostawiona na podstawce lub w osłonce będzie wchłaniana przed podłoże i będzie tam zalegała. Może to przyczynić się do powstania choroby grzybowej.

A jeżeli doniczka nie ma dziur?

Doniczka musi mieć odpływ, czyli przynajmniej jeden otwór na dnie, aby być doniczką. W przeciwnym razie jest osłonką, a nie doniczką.

Osłonki mają lite dna, w związku z tym nadmiar wody nie ma gdzie uciekać i pozostaje w podłożu. Nie zalecamy przesadzania roślin bezpośrednio do osłonek. Zbyt duże dawki wody zatrzymanej w podłożu sprzyjają gniciu korzeni. Osłonki pełnią głównie funkcję dekoracyjną, a te cięższe również stabilizacyjną.

Rośliny posadzone do doniczek produkcyjnych (plastikowych) możesz umieścić w osłonkach. W ten sposób stworzysz zjawiskowy komplet ozdobny.

Drenaż – co to takiego?

W świecie roślinnym drenaż to warstwa przepuszczalnego materiału, którą umieszcza się na dnie doniczki. Wykonanie drenażu odbywa się podczas przesadzania roślin i jest bardzo proste.

Warstwa drenażu przyczynia się do polepszenia prawidłowego rozwoju korzeni, a co z tym idzie – rośliny.

Kolejnym plusem drenażu jest to, że materiał używany do jego stworzenia bez problemu można używać wielokrotnie.

Po co robi się drenaż?

Warstwa drenażu na dnie doniczki umożliwia odpływ wody i zapobiega gniciu korzeni. Nadmiar wody spływa po materiale tworzącym drenaż, co umożliwia wylanie zbyt dużej ilości wody z podłoża do podstawki lub osłonki.

Dlaczego nadmiar wody jest zły?

Rośliny lepiej jest przesuszyć, niż przelać (oczywiście te „przesuszanie” z umiarem). Przelewanie roślin doniczkowych może spowodować żółknięcie liści i korzenie roślin mogą zacząć gnić. W efekcie może doprowadzić to do choroby grzybowej, a nawet spowodować, że roślina będzie nie do odratowania.

Czy drenaż w doniczce jest konieczny?

Szkoły są różne. U jednych właścicieli roślin sprawdza się brak drenażu przez wiele lat, a u innych jego brak może przyczyniać się do wielu roślinnych niepowodzeń. Powodem mogą być różne nawyki popełniane podczas pielęgnacji roślin doniczkowych – np. inna częstotliwość podlewania lub inna dawka wody podczas podlewania. Wpływ mogą mieć także warunki panujące w pomieszczeniu, takie jak temperatura i wilgotność powietrza. Dużą rolę może odgrywać również jakość podłoża.

Kilkucentymetrowa (1-3 cm) warstwa drenażu nie jest szkodliwa, a być może pomoże!

Jeżeli zdarza Ci się przelać rośliny doniczkowe, to zastosowanie drenażu może okazać się dla Ciebie rewolucją na drodze do zdrowego wzrostu roślin.

W przypadku bardzo młodych roślin (tzw. „baby„) drenaż w doniczce może być zbędny. Doniczki takich roślinnych maluszków mają średnicę 5,5-6 cm i są niskie, zatem ziemi mieści się w nich mało. Tak mała ilość podłoża wysycha dużo szybciej niż u większych okazów. Co więcej, młode rośliny potrzebują przestrzeni w doniczce na rozwój systemu korzeniowego. Dlatego więc stworzenie warstwy drenującej u bardzo młodych roślinek może być niepotrzebne.

Z czego można zrobić drenaż w doniczce?

Najpopularniejszym materiałem do wykonywania drenażu jest keramzyt. Jest to porowate kruszywo powstałe z wypalonej gliny. Keramzyt jest odporny na wodę, pleśń i inne grzyby, co może pomagać w ochronie roślin przed chorobami grzybowymi.

W naszym sklepie dostępny jest keramzyt o frakcjach 8-16 mm oraz 4-10 mm. Dzięki temu możliwe jest lepsze dopasowanie wielkości kulek keramzytu do wielkości otworów odpływowych tak, aby możliwie nie wypadały.

Czego użyć zamiast keramzytu?

Na dno doniczki jako warstwę drenażową możesz wsypać także np. kawałki starej, pokruszonej porcelany lub innej ceramiki. Zwróć uwagę na to, aby elementy te nie były zbyt ostre, ponieważ mogłyby uszkodzić korzenie roślin.

Mogą sprawdzić się też oczyszczone zwykłe kamyki czy gruboziarnisty żwirek.

Jak zrobić drenaż w doniczce?

Wykonuje się go podczas przesadzania roślin. Dno doniczki wypełnij wybranym materiałem nadającym się do wykonania warstwy drenażowej (np. keramzytem). Grubość warstwy drenażu powinna wynosić około 1-3 cm, a w przypadku większych roślinnych okazów warstwa ta przydałaby się nieco większa.

Pamiętaj, że doniczka musi mieć co najmniej jeden otwór na dnie.

Doniczki o dużych rozmiarach często posiadają spore otwory. Keramzyt, nawet ten o większej frakcji, może przez nie wylatywać. Jako warstwa oddzielająca drenaż od dna doniczki może posłużyć np. kawałek ręcznika papierowego lub filtr do kawy. Stosując ten sposób zatrzymasz keramzyt nawet przy większych otworach odpływowych.

Po zrobieniu warstwy drenażowej wsyp na nią trochę wybranej mieszanki ziemi, następnie włóż bryłę korzeniową rośliny i postępuj dalej tak, jak podczas zwykłego przesadzania.

Dobrze jest wykonać drenaż w doniczce – nie zaszkodzi, a może się przydać!