Wybierając rośliny doniczkowe do naszego domu, powinniśmy zapoznać się z ich wymaganiami i porównać je do warunków panujących w naszym mieszkaniu. Często jednak decydujemy się na zakup roślin pod wpływem emocji, kierując się sercem i wzrokiem, niekoniecznie pamiętając o ich potrzebach. Zdarzyło Ci się postawić nową roślinę w przypadkowym miejscu, bo ładnie się tam prezentuje? To poważny błąd! Umiejscowienie roślin nie może być przypadkowe. Aby rośliny w naszych wnętrzach czuły się dobrze i pięknie rosły, musimy zapewnić im warunki środowiskowe dostosowane do ich wymagań. Z tego artykułu dowiesz się, dlaczego wybór odpowiedniego stanowiska jest kluczowy dla zdrowia Twoich roślin, jakie są rodzaje ekspozycji na słońce oraz jak objawia się niedobór i nadmiar światła.
Nasłonecznienie wnętrz
Odpowiednia ilość światła jest niezbędna do prawidłowego wzrostu roślin domowych. Ilość promieni słonecznych wpadających do naszych wnętrz zależy przede wszystkim od kierunków świata i pory roku, ale też od okolicznej zabudowy i drzew mogących zasłaniać okna. Ze względu na ilość światła, możemy wyróżnić stanowiska na bezpośrednim słońcu, o rozproszonym świetle, półcieniste i cieniste. Każda roślina ma swoje wymagania świetlne, dlatego powinna być uprawiana na stanowisku dostosowanym do jej potrzeb. O zapotrzebowaniu rośliny na światło świadczy intensywność koloru jej liści. Rośliny o ciemnozielonych liściach to najczęściej rośliny cieniolubne. Wymagają one mniejszego nasłonecznienia, niż rośliny o jaśniejszych liściach. Wynika to z tego, że ich liście zawierają więcej chlorofilu, dzięki któremu czerpią energię podczas procesu fotosyntezy i czyni je to bardziej wytrzymałymi na zacienienie. Większość roślin o dekoracyjnych, kolorowych liściach lubi stanowiska jasne, ale nie na bezpośrednim słońcu. Odpowiednia ilość nasłonecznienia jest niezbędna do ładnego wybarwienia liści. Rośliny o bardzo jasnych liściach lub z białym wybarwieniem potrzebują jasnego i dobrze nasłonecznionego stanowiska. Szczegółowe informacje ułatwiające wybór idealnego miejsca dla każdej rośliny znajdują się w opisach produktów na stronie sklepu z roślinami.
Bezpośrednie słońce
Najbardziej słoneczne w naszych mieszkach są pomieszczenia z wystawą południową i południowo-zachodnią. Południowa i zachodnia ekspozycja okien wiąże się z naturalnym dociepleniem wnętrz i dość suchym powietrzem, przez co warunki tam są zbliżone do tych panujących w pustynnym, czy śródziemnomorskim klimacie. Stanowiskami z bezpośrednim słońcem nazywamy miejsca, w których promienie słoneczne padają bezpośrednio na rośliny, nie napotykając przeszkód w postaci firan, drzew, czy zabudowań, ograniczających dostęp słońca do wnętrza. Najczęściej takie miejsca spotkamy na parapecie południowym lub południowo-zachodnim, gdzie duża ilość światła słonecznego pojawia się wczesnym popołudniem i może utrzymywać się aż do zachodu słońca.
Na bezpośrednim słońcu poradzą sobie aloesy, ceropegie, crassule, kaktusy, senecio i wilczomlecze. Idealna dla tych roślin będzie wystawa południowa lub zachodnia, jeśli okna nie są przysłonięte drzewami lub budynkami.
Przy dość wysokim nasłonecznieniu, ale nie na bezpośrednim słońcu odnajdą się ananasy, anturium, areki, bananowce, drzewka oliwne, echeverie, geranium, hoye, krotony, opuncje, patyczaki, papirusy, sansevieire, strelicje, syngonia, żywe kamienie oraz jasne odmiany caladium. Rośliny te można ustawić na parapecie okna zachodniego, ewentualnie wschodniego lub w bliskiej odległości od okna południowego.
Rozproszone światło
Stanowiska o rozproszonym świetle są jasne, znajdują się w pobliżu mocno nasłonecznionych okien, jednak na rośliny nie pada bezpośrednie słońce. Promienie słoneczne są rozproszone, ponieważ napotykają na swojej drodze przeszkody w postaci zasłon lub drzew. Aby stworzyć warunki odpowiednie dla roślin preferujących rozproszone światło wystarczy umieścić je przy mocno nasłonecznionym oknie osłoniętym firanką, na parapecie wschodnim, zachodnim lub w bliskiej odległości od okna południowego. Takie warunki idealnie sprawdzą się dla roślin tropikalnych, takich jak aglaonemy, alokazje, begonie, calathee, chamedory, diffenbachii, epipremnum, facje, fikusy, maranty, monstery, pachiry, pilee, philodendrony, scindapsusy, szeflery i trzykrotki.
Półcień i cień
Stanowiska półcieniste charakteryzują się tym, że nie dociera do nich bezpośrednie słońce lub pojawia się tam na bardzo krótko. Zdarza się, że jedynym światłem docierającym do roślin stojących na stanowisku półcienistym, jest światło odbite od innych powierzchni. Miejsca cieniste i półcieniste znajdują się w głębi jasnych pomieszczeń, obok okna lub pod nim oraz na prapecie o wystawie północnej. Podobne znajdziemy w pomieszczeniach o głębi pomieszczeń o wystawie. W takich warunkach najlepiej czują się rośliny naturalnie rosnące w poszyciach lasów, gdzie nie dociera zbyt wiele promieni słonecznych. Do roślin cieniolubnych możemy zaliczyć asparagusy, aspidistry, bluszcze, cissusy, fitonie, kliwie, chamedory, monstery, paprocie, phlebodia, sansevierie, skrzydłokwiaty i zamiokulkasy.
Niedobór światła
Głównym skutkiem niedoboru światła jest nieprawidłowy, spowolniony wzrost roślin oraz wyciąganie się pędów w poszukiwaniu światła. Innymi oznakami braku światła może być żółknięcie dolnych liści i utrata wybarwienia u młodych roślin. Niektóre rośliny z powodu braku światła mogą nie związywać pąków kwiatowych. Taką roślinę musimy przestawić w widniejsze miejsce. Powinniśmy jednak unikać bezpośredniego słońca. Jeżeli w naszych wnętrzach brak światła pojawia się okresowo, szczególnie jesienią i zimą, warto pomyśleć o doświetlaniu bardziej wymagających roślin specjalnymi lampami.
Nadmiar światła
W przypadku nadmiaru światła na liściach rośliny mogą pojawić się żółte lub brązowe plamy, oparzenia słoneczne, kwiaty i liście mogą zasychać. Taką roślinę należy przestawić w chłodniejsze i mniej nasłonecznione miejsce, a uszkodzone liście stopniowo wycinać, zaczynając od tych najbardziej zniszczonych. Pamiętajmy, aby nie zraszać roślin w czasie, kiedy są narażone na bezpośrednie działanie promieni słonecznych, ponieważ krople wody utrzymujące się na liściach, mogą doprowadzić do powstania oparzeń. Aby ograniczyć ilość promieni słonecznych wpadających do wnętrza naszych mieszkań wystarczy zainstalować w oknach folię ciekłokrystaliczną, przeciwsłoneczną lub zamgławiającą. Folia na okna w zależności od rodzaju ogranicza nasłonecznienie i przenikanie promieni UV, przyciemnia szyby i zapewnia prywatność. Możemy również wykorzystać rolety, firanki, czy zasłony, które rozproszą palące promienie słońca.
