Zachwyca barwnymi liśćmi nie mniej niż jej kuzynka kalatea, a przy tym nie jest tak kapryśna i wybacza początkującym błędy w pielęgnacji. O kim mowa? Oczywiście o marancie! Do tej pory mijając ją w sklepach nieśmiało przechodziłaś obok, myśląc, że jest to bardzo wymagająca roślina doniczkowa? Przeczytaj nasz poradnik, a przekonasz się, że zadbanie o odpowiednie warunki dla tej niezwykle wybarwionej piękności jest prostsze niż Ci się wydawało!
Cechy charakterystyczne i środowisko naturalne maranty
Maranta należy do wiecznie zielonego rodzaju roślin z rodziny marantowatych. Obecnie poznanych i sklasyfikowanych jest około 30 gatunków. Naturalnie występują one w poszyciach lasów deszczowych Ameryki Południowej, głównie w Brazylii. Wiele gatunków sprowadzono do Europy, gdzie popularnie uprawia się je jako rośliny doniczkowe.
Najpopularniejsze odmiany w domowej uprawie: maranta leuconeura fascinator tricolor o aksamitnych ciemnozielonych liściach z jaśniejszym wnętrzem i czerwon0-różowymi nerwami oraz maranta leuconeura kerchoveana o jasnozielonych liściach z ciemnymi, czasami wręcz czarnymi przebarwieniami rozmieszonymi symetrycznie po obu stronach nerwu głównego. Kolekcjonerskimi rarytasami są natomiast takie gatunki jak: maranta leuconeura kerchoveana variegata, maranta lemon lime, maranta silver band czy maranta noid cat moustache zwana też marantą black.
Czym wyróżnia się maranta? Odpowiedź jest prosta i oczywista – liśćmi! Wyjątkowy, owalny kształt blaszek liściowych z charakterystycznym, zaokrąglonym i symetrycznym unerwieniem to coś, po czym od razu rozpoznamy tę roślinę!
Nie tylko kształt liści jest czynnikiem, który czyni marantę niezwykłą. Ogromnym atutem tej rośliny jest także geometryczne wybarwienie, najczęściej przeplatające różne odcienie zieleni, ale także róż, fiolet, bordo czy żółć. Dodatkowo blaszki liściowe wielu gatunków w dotyku przypominają miękki aksamit lub welur, co czyni je jeszcze bardziej atrakcyjnymi.
Pisząc o charakterystycznych liściach maranty nie można pominąć zjawiska, które nosi nazwę nyktynastia i dotyczy właśnie ich. Czy wiesz, dlaczego maranta zyskała przydomek rośliny modlącej się? Roślina każdej doby wykonuje tzw. ruchy senne, polegające na tym, że zależnie od pory dnia ustawia swoje liście prostopadle lub pionowo w kierunku nieba. Za dnia rozkłada liście, aby schwycić jak najwięcej promieni słonecznych i przyjmuje pokrój typowo płożący, nocą zaś, gdy światło do niej nie dociera, składa je niemal pionowo w górę. Niektórzy twierdzą, że przypomina to składanie rąk do modlitwy, inni, że specyficzny taniec.
Zjawiskiem, które zdarza się relatywnie często, ale w przypadku tych roślin raczej nie budzi podziwu roślinnych koneserów, jest kwitnienie maranty. Może ono mieć miejsce nawet kilka razy w roku. Podczas kwitnienia maranta wytwarza niepozorne – niewielkie i bezzapachowe, białe kwiaty.
Jakie stanowisko będzie najlepsze dla maranty?
Nasłonecznienie
Maranta jako naturalna mieszanka najniższego piętra lasów deszczowych najlepiej czuje się w miejscach częściowo zacienionych. Wybierz dla niej stanowisko dalekie od mocnego, bezpośredniego słońca, które może prowadzić do poparzenia jej delikatnych, welurowych liści. Idealne będzie okno północne lub miejsce odsunięte metr lub dwa od okien innej orientacji. Roślina poradzi sobie również w głębi pokoju, jednak będzie wtedy rosła trochę wolniej, a spody jej liści stracą swój ciemnoczerwony blask.
Wilgotność powietrza
Zapewnienie wysokiej wilgotności powietrza to kluczowy czynnik w pielęgnacji rośliny pochodzącej z lasów deszczowych Amazonii. Zbyt niska wilgotność, a tym samym zbyt suche powietrze będą powodowały zasychanie i zwijanie się liści maranty w rulony. Mogą również uczynić ją podatną na infekcje pasożytów. Dla maranty optymalna wilgotność powietrza to 50-60%. Jak zawsze sprawdza się zasada, że gatunki o welurowych liściach potrzebują wyższych wartości niż te o zwykłych, gładkich.
Najlepszym sposobem na podniesienie wilgotności powietrza w mieszkaniu jest kupno nawilżacza. Będzie on korzystny nie tylko dla naszych roślin doniczkowych, ale także dla nas – szczególnie w sezonie grzewczym, gdy powietrze w mieszkaniu bywa dotkliwie wysuszone. Alternatywną metodą jest ustawienie maranty na podstawce z mokrym keramzytem, który parując, będzie oddawał wilgoć. Nie polecamy natomiast zraszania, które powoduje jedynie krótkotrwałe podniesienie wilgotności, a przy tym sprzyja rozwojowi chorób grzybowych.
Temperatura
Maranta to roślina, która w naturze przywykła do ciepła i tropikalnych warunków. Z tego powodu warto postarać się o to, by temperatura w jej pomieszczeniu nie spadała poniżej 18-19°C. Niższe wartości mogłyby jej zaszkodzić. Warto także pamiętać, że ta zielona tancerka nie znosi przeciągów, szczególnie w sezonie zimowym. Najlepiej uprawiać maranty w temperaturze pokojowej, idealny przedział to 20-25°C.
Najlepsze podłoże do maranty
Po przyniesieniu nowej maranty do domu jak najszybciej przesadź ją do świeżego podłoża. Roślina doniczkowa przyniesiona za sklepu znajduje się bowiem w podłożu produkcyjnym, które jest zbyt ubogie w składniki odżywcze do stałej uprawy. Dodatkowo przesadzając, upewnisz się, czy maranta nie ma nieproszonych gości w postaci pasożytów w ziemi oraz jaki jest stan jej bryły korzeniowej.
Roślina nie ma zbyt rozbudowanego systemu korzeniowego, przesadź ją zatem do doniczki o rozmiar większej niż ta, w której była kupiona. Ta sama zasada dotyczy także corocznego, wiosennego przesadzania, gdy maranta wyrośnie z poprzedniej doniczki.
Maranty najczęściej hoduje się na regałach czy parapetach, jednak ze względu na płożący pokrój z powodzeniem można je uprawiać także w wiszących doniczkach.
Maranty mają podobne upodobania do mieszanek ziemi jak ich kuzynki calathee i stromanthe. Uwielbiają podłoże, które jest jednocześnie żyzne, przepuszczalne, delikatnie kwaśne i pozwala zachować odpowiednią wilgotność w doniczce. W ich uprawie świetnie sprawdzi się nasz zestaw DIY do roślin kwaśnolubnych składający się z kwaśnego torfu, odżywczego humusu i rozluźniającego perlitu.
Jak podlewać marantę?
Podlewanie maranty musisz dostosować do pory roku oraz warunków, jakie panują w Twoim domu. Jeśli roślina stoi z dala od okna, w chłodniejszym miejscu, jej fotosynteza przebiega wolniej, a co za tym idzie – potrzebuje mniej wody. Jeśli ustawiona jest na parapecie, a za oknem żar leje się z nieba, ziemia paruje szybciej i należy podlewać ją zdecydowanie częściej.
Na ogół rośliny te potrzebują uzupełniania wody co najmniej raz tygodniu, tak aby ich ziemia była stale wilgotna. Bardzo ważne jest, by nie doprowadzać do całkowitego wyschnięcia podłoża, pamiętając przy tym, że maranta nie jest rybą i nie potrafi pływać! Jeśli ją przelejesz, mogą się na niej rozwinąć choroby grzybowe, zaś zbyt rzadkie podlewanie może skutkować zasychaniem i zwijaniem się liści.
Roślinę podlewamy odstaną, miękką wodą o letniej temperaturze. Najlepiej używać wody, która została wcześniej przefiltrowana lub przegotowana.
Jaki nawóz wybrać do maranty?
Maranta, aby produkować liście wybarwiające się na zachwycające kolory, potrzebuje odpowiedniej ilości składników odżywczych. O to, żeby roślinie żadnych nie brakowało, zadbasz, zasilając ją delikatnym nawozem. Nawożenie najlepiej przeprowadzać co dwa tygodnie w sezonie wiosenno-letnim.
Do nawożenia marant polecamy nawozy organiczne takie jak biohumus – naturalny, zrównoważony nawóz, który wspomoże wzrost i rozwój roślin, a także prewencyjnie zadba o ich zdrowie.
Rozmnażanie maranty
Rozmnażanie maranty najczęściej przeprowadza się poprzez podział rośliny i jej bryły korzeniowej lub sadzonki pędowe. Pierwszą metodę stosuje się u wszystkich roślin z rodziny marantowatych, druga natomiast jest możliwa głównie u marant, gdyż zazwyczaj tylko one posiadają łodygi z widocznymi węzłami.
Podział rośliny to nic innego niż wyjęcie z podłoża i rozdzielenie (lub rozcięcie) egzemplarza matecznego na dwie (lub więcej) części tak, aby każda z nich miała liście, łodygi i przynajmniej kilkucentymetrowe korzenie.
Rozmnażanie poprzez sadzonki pędowe polega na obcięciu pędu wraz z liściem/liśćmi kilka centymetrów pod węzłem (popularnie nazywanym kolankiem) i ukorzenieniu go w wodzie, wilgotnym podłożu, perlicie lub mchu. Jest to popularny sposób na zagęszczenie maranty i nadanie jej rozłożystego pokroju.
Jakie choroby i szkodniki najczęściej atakują marantę?
W uprawie domowej marantę najczęściej niepokoją choroby grzybowe. Zwykle rozwijają się na skutek zbyt dużej wilgotności w doniczce (np. po przelaniu) i objawiają szarymi lub brązowymi plamami, żółknięciem i wiotczeniem liści. Jeśli obserwujesz je na swojej marancie, to znak, że czas na interwencję! Kiedy choroba objęła tylko niewielkie fragmenty liści, możesz je wyciąć, a roślinę przesadzić do świeżego, lekkiego podłoża. Gdy sytuacja jest poważniejsza, konieczne będzie zastosowanie grzybobójczych preparatów, tzw. fungicydów.
Brązowe plamy na liściach i łodygach połączone z obumieraniem całej rośliny mogą też świadczyć o bakteryjnej zgniliźnie – chorobie, której niestety nie da się wyleczyć. Jeśli rozpoznasz jej symptomy, jak najszybciej pozbądź się zainfekowanego okazu, aby nie zaraził innych w Twojej kolekcji.
Zbyt niska wilgotność powietrza może sprzyjać infekcji pasożytów. Jeśli w zwiniętych rulonach liści lub przesuszonym podłożu dostrzeżesz małe robaczki lub osady niewiadomego pochodzenia, prawdopodobnie Twoją rośliną zainteresowały się szkodniki. Aby dowiedzieć się, jak je rozpoznawać i z nimi walczyć, przeczytaj nasze artykuły.
Popularne odmiany maranty
Maranta leuconeura fascinator tricolor
Maranta tricolor urzeka swoim różowo-czerwonym unerwieniem. Ta kultowa roślina o ozdobnych liściach będzie doskonałą dekoracją, która doda koloru wnętrzu.
Maranta leuconeura kerchoveana
Maranta leuconeura kerchoveana to kultowa odmiana o zielonych liściach z brązowymi przebarwieniami. Nie może jej zabraknąć w kolekcji żadnej fanki gatunku!
Maranta leuconeura kerchoveana variegata
Maranta leuconeura kerchoveana variegata od klasycznej odmiany różni się piękną, białą wariegacją, która czyni każdy jej liść zupełnie wyjątkowym!
Maranta noID cat moustache ‘dark’/ maranta black
Odmiana noID zwana też marantą black to jedna z ciekawszych odmian barwnych maranty. Jej charakterystyczną cechą są ciemnozielone liście, których barwa miejscami wpada nawet w czerń.
Maranta dwubarwna (maranta bicolor)
Klasyczna odmiana o stonowanej, spokojnej kolorystyce. Liście maranty dwubarwnej prezentują eleganckie połączenie jasnej i ciemnej zieleni.
Maranta light veins
Jasnozielone liście tej odmiany maranty kojarzą się z wnętrzem dorodnej limonki. Ta roślina z pewnością nie pozwoli przejść obok siebie obojętnie!
Maranta lemon lime
Rarytas wśród kolekcjonerskich marant wybarwiony na mieszankę ciemnej, głębokiej zieleni z soczysto limonkowym unerwieniem. Jako posiadaczka welurowych liści będzie Ci wdzięczna za dużą wilgotność powietrza.
Maranta silver band
Odmiana silver band to prawdziwa kolekcjonerska gratka. Jej zielono-srebrne liście z białymi nerwami będą piękną i elegancką dekoracją mieszkania.
Dlaczego warto mieć marantę w swojej kolekcji?
Maranty to fascynujące rośliny doniczkowe, które cenimy za niezwykłe walory ozdobne, ale także za zdolność oczyszczania powietrza. Są niezwykłymi dodatkami do pomieszczeń o północnej czy wschodniej wystawie. Ich piękny pokrój oraz soczyste kolory sprawią, że mieszkanie nabierze przytulnego, a zarazem tropikalnego klimatu. Ustawiając w pokoju różnorodne gatunki maranty, nie wychodząc z domu, możesz poczuć się jak w środku amazońskiego lasu deszczowego!
