Na pewno kojarzysz tę kultową roślinną rodzinę o pióropuszach długich, ostro zakończonych liści wyrastających z prostych, często zdrewniałych pni. Może w mieszkaniu miała ją Twoja babcia, a może sama zastanawiasz się, czy ta nieśmiertelna zielona czupryna na Twoim parapecie to może być dracena?
Przeczytaj nasz poradnik, a uprawa i pielęgnacja draceny nie będą mieć przed Tobą żadnych tajemnic!
Pochodzenie i występowanie draceny
Dracena to roślina zielona z rodziny szparagowatych. Jej nazwa pochodzi od greckiego słowa smoczyca – drakaina; a właściwie od smoczej krwi, do której porównuje się żywicę draceny.
Czy wiesz, że we współczesnej klasyfikacji do rodzaju dracen włącza się także sansevierie?
W naturze różne gatunki draceny występują przede wszystkim w Afryce (aż 70% wszystkich!). Oprócz tego znajdziemy je także w Południowej Azji, Północnej Australii, Ameryce Środkowej i Południowej oraz na Wyspach Kanaryjskich. W środowisku naturalnym rosną w warunkach tropikalnych i subtropikalnych – głównie w lasach deszczowych oraz na półpustyniach.
W warunkach europejskich draceny zyskały popularność jako efektowne i wytrzymałe rośliny doniczkowe, wśród których każdy fan domowej zieleni znajdzie coś dla siebie. Oprócz ciekawego wyglądu cenione są także za umiejętność oczyszczania powietrza oraz wyrozumiałość w uprawie. Cieszą się niesłabnącą popularnością wśród miejskich ogrodników o różnym poziomie zaawansowania.
Jak wygląda dracena?
Najpopularniejsze odmiany dracen zazwyczaj mają formę krzewów lub drzewek z rozetami wydłużonych, ostro zakończonych liści. W naturze mogą osiągać nawet kilka metrów wysokości! Lancetowate liście mogą być zielone lub wielobarwne – natkniemy się zarówno na draceny jednolitej barwy, jak i odmiany trójkolorowe.
Rzadko spotykanym w domowej uprawie zjawiskiem jest kwitnienie i owocowanie draceny, które zdarza się w okresie wiosennym. W naturalnych warunkach roślina wytwarza główkowate, groniaste lub wiechowate kwiatostany, a pachnące kwiaty zapylane są przez nocne motyle.
Dracena a juka – jak odróżnić?
Wygląd draceny stosunkowo łatwo pomylić z juką – inną rośliną z rodziny szparagowatych. Obie rośliny cechują się podobnym rozetowatym pokrojem liści osadzonych na grubym pniu.
Przyglądając się jednak uważnie obu roślinom, dostrzeżemy subtelne różnice. Najłatwiej odróżnić je, zwracając uwagę na obumieranie liści. U draceny tworzą się po nich charakterystyczne rombowate blizny, z których może sączyć się czerwona żywica, zaś u juki stare, dolne liście pozostają przylgnięte do rośliny, ostatecznie zarastając nowymi.
Stanowisko dla draceny
Nasłonecznienie i temperatura
Warunki, w jakich draceny żyją w naturalnym środowisku, stanowią dla nas podpowiedź, jakie miejsca wybierać dla nich w naszych domach. Draceny to rośliny ciepłolubne, preferujące stanowiska dobrze oświetlone i jasne. Należy jednak ustawiać je poza zasięgiem bezpośredniego słońca – zdecydowanie lepiej czują się w miejscach z rozproszonym światłem. Optymalna temperatura ich uprawy to około 20-28°C latem i 18-22°C zimą. Poza samą temperaturą ważna jest także stałość warunków. Warto pamiętać, że draceny (tak jak właściwie wszystkie rośliny) nie przepadają za częstymi zmianami temperatury czy przeciągami. Mogą na nie zareagować nadmiernym zrzucaniem liści.
Wilgotność powietrza
Draceny, choć z reguły radzą sobie przy standardowej wilgotności w naszych mieszkaniach, uwielbiają wilgotne powietrze. Z tego powodu będą odpowiedzią na potrzeby osób poszukujących roślin do widnych łazienek. Dzięki panującym warunkom draceny będą tam przeszczęśliwe! Z kolei okazy stojące w salonie czy sypialni docenią podstawkę z wilgotnym keramzytem lub sąsiedztwo nawilżacza. Wiele osób stosuje także zraszanie liści, ale my nie polecamy tego sposobu, gdyż jest krótkotrwały w działaniu, natomiast realnie zwiększa ryzyko chorób grzybowych. Sygnałem, że powietrze w pomieszczeniu z rośliną jest zbyt mało wilgotne, są suche końcówki liści.
Kiedy przesadzać dracenę i jakie podłoże będzie dla niej najlepsze?
Przesadzanie draceny powinno się odbywać krótko po zakupie oraz wiosną, w zależności od tego, w jakim tempie roślina rośnie. Młode rośliny będą wymagać przesadzania co roku, starsze zadowolą się zmianą doniczki z ziemią co 2-3 lata lub wymianą tylko części podłoża.
Przesadzając, pierwszym, na co powinniśmy zwrócić uwagę, jest wysoka i dość wąska doniczka. Umożliwi ona prawidłowy rozwój długiego systemu korzeniowego draceny.
Odpowiednie podłoże powinno być lekko kwaśne, żyzne, a jednocześnie zapewniać odpowiednią przepuszczalność wody. Możesz przygotować własną mieszankę lub wybrać gotowe podłoże z kwaśnym torfem, nawozem i glinką. Oprócz tego zadbaj, by na dnie doniczki znalazła się warstwa drenażowa z keramzytu. Zapobiegnie ona gromadzeniu się wody w systemie korzeniowym, a tym samym wyeliminuje ryzyko gnicia korzeni.
Jak podlewać dracenę?
Draceny lubią regularne podlewanie po uprzednim sprawdzeniu, że ziemia w doniczce przeschła. Używamy do niego przefiltrowanej i odstanej wody w letniej temperaturze.
W sezonie wegetacyjnym (marzec-październik) nawadniamy je częściej – około raz w tygodniu lub raz na 10 dni, kiedy wierzch ziemi w doniczce przeschnie. Jesienią i zimą podlewanie ograniczamy, aby umożliwić roślinie przejście w fazę spoczynku.
Pamiętajmy, aby parę minut po podlaniu sprawdzić, czy woda nie zalega w osłonce lub podstawce i jeśli tak – wylać ją. Dracena jest bowiem rośliną wrażliwą na przelanie.
Przelanie draceny – jak poznać i co zrobić?
Przelanie draceny początkowo poznamy po żółknięciu i obumieraniu dolnych liści. Gdy korzenie zaczną gnić może także dojść do mięknięcia pnia. Jeśli zauważymy, że któreś z tych nieszczęść spotkało naszą dracenę, możemy spróbować ją uratować.
W pierwszym kroku należy pozbyć się żółtych liści i sprawdzić stan bryły korzeniowej, aby usunąć ewentualne zgniłe, martwe fragmenty korzeni. Po sprawdzeniu i wyczyszczeniu korzeni roślinę należy przesadzić do nowego podłoża, spryskać i podlać preparatem grzybobójczym.
Sytuacja jest trudniejsza, kiedy na skutek zaawansowanych procesów gnilnych dojdzie do mięknięcia czy wręcz łamania pnia. Wtedy, jeśli chcemy spróbować uratować naszą dracenę, musimy podjąć poważniejszą interwencję. Polega ona na obcięciu rośliny nad zgnitą częścią i próbie jej ponownego ukorzenienia z powstałej sadzonki wierzchołkowej. Proces ten przedstawiliśmy w kilku krokach:
- Utnij chorą roślinę ponad najwyższym miejscem, gdzie czujesz miękkość pnia i sprawdź, jak wygląda jej przekrój. Jeśli sadzonka w środku jest czysta, możesz zostawić ją w takim stanie. Jeśli widzisz, że w środku pnia nadal widoczne są ciemne plamy, utnij dracenę jeszcze wyżej – aż do momentu, kiedy przekrój będzie wyglądał zdrowo.
- Z obciętej sadzonki pozbądź się wszystkich liści, które są chorobowo zmienione i zżółknięte, ale także tych dolnych, które po włożeniu do wody mogłyby stać zamoczone i zacząć gnić.
- Umieść sadzonkę w szklanym naczyniu z wodą o temperaturze pokojowej, tak aby żadne liście nie były zamoczone. Postaw naczynie w jasnym i ciepłym miejscu, unikaj jednak południowego słońca. Dodaj do wody odrobinę sproszkowanego węgla aktywnego, który pomoże zahamować rozwój patogenów, a tym samym zapobiegnie gniciu sadzonki.
- Regularnie kontroluj stan sadzonki, sprawdzając, czy nie zaczyna się przebarwiać i gnić.
- Poczekaj aż roślina wypuści około 5-centymetrowe korzenie i posadź ją w odpowiednim podłożu.
Nawożenie draceny
W sezonie wegetacyjnym (wiosną i latem) draceny ucieszą się, jeśli co kilka tygodni podlejesz je odżywczym nawozem. Sprawdzą się nawozy przeznaczone specjalnie do tego gatunku, ale także nawozy do roślin zielonych.
Pamiętaj, aby wstrzymać się z nawożeniem jesienią i zimą. Draceny przechodzą wtedy w stan spoczynku i odżywka zamiast pomóc, może im zaszkodzić. Spowodowane jest to faktem, że niepobierane składniki odżywcze mogą osadzać i kumulować się w ziemi, a ich nadmiar może prowadzić do poparzenia korzeni roślin.
Rozmnażanie draceny
Rozmnażanie draceny najczęściej odbywa się poprzez sadzonki wierzchołkowe. Jest to najprostsza metoda, którą możemy z powodzeniem zastosować także, gdy chcemy po prostu skrócić roślinę mateczną lub, na przykład, dostaniemy bukiet, w którym obcięte już sadzonki wierzchołkowe draceny stanowią elementy liściaste.
Proces rozmnażania wygląda tak samo jak opisana kilka akapitów wyżej reanimacja rośliny po przelaniu, z tą różnicą, że w tym przypadku z jednej rośliny otrzymamy dwie, a nie tylko fragment wierzchołka, który udało się uratować.
Aby rozmnożyć roślinę za pomocą sadzonek wierzchołkowych, musimy czystym narzędziem obciąć co najmniej 10-centymetrowy pęd wierzchołkowy, a następnie usunąć z niego dolne liście i ukorzenić go w wodzie lub mieszance torfu z piaskiem. Gdy sadzonka wypuści około 5-centymetrowe korzenie, możemy posadzić ją w podłożu.
Podobnie jak z sadzonek wierzchołkowych można także rozmnażać dracenę z pnia. Należy wtedy zwrócić szczególną uwagę na to, aby pozbyć się z pnia liści i ich resztek, ponieważ stojąc w wodzie mogłyby zacząć pleśnieć.
Jakie choroby i szkodniki najczęściej atakują dracenę?
Najczęstsze choroby draceny związane są z nieprawidłowymi warunkami uprawy – przelewaniem połączonym z wysoką temperaturą, zbyt suchym powietrzem lub częstymi zmianami temperatury.
Po przelaniu dracenę najczęściej atakują choroby grzybowe. Objawiają się zazwyczaj brązowo-żółtymi plamami na liściach i osłabieniem rośliny. Receptą na ich zwalczenie jest wymiana podłoża połączona z opryskiem fungicydami. Są to specjalne preparaty skutecznie zwalczające grzyby.
Pasożytami, które szczególnie upodobały sobie dracenę są wełnowce, wciornastki i mszyce. O tym, jak je rozpoznać i zlikwidować przeczytasz w naszych artykułach o chorobach i szkodnikach roślin.
Popularne odmiany draceny
Dracena obrzeżona (dracaena marginata)
Dracena obrzeżona to jedna z najbardziej kultowych odmian, które znamy z uprawy domowej, ale i wielu biur. Charakterystyczne są dla niej rozetowe skupiska długich, wąskich, zielonych liści o czerwonej obwódce.
Dracena wonna (dracaena fragrans)
Dracena wonna to bardzo popularna roślina doniczkowa o dużej liczbie odmian. Swoją nazwę zawdzięcza pachnącym kwiatom. Poniżej przedstawiamy piękne odmiany często dostępne w naszym sklepie.
Dracena fragrans malaika
Dracena fragrans malaika to efektowna odmiana draceny wonnej o pasiastych, zielono-żółtych liściach. Ta energetyczna roślina świetnie wygląda w nowoczesnych wnętrzach.
Dracena fragrans kanzi
Dracena fragrans kanzi to pasiasta odmiana draceny o zielono-białych liściach. Ze względu na spokojną kolorystykę wspaniale sprawdzi się w jasnych, minimalistycznych pomieszczeniach.
Dracena fragrans cintho
Dracena fragrans cintho to soczyście zielona roślina o liściach zdobionych jaśniejszym, limonkowym pasem. Jeśli szukasz widowiskowej ozdoby do salonu, wybierz ją w wersji gigant!
Dracena sandera (dracaena sanderiana)
Dracena sandera nie bez powodu znana jest też jako lucky bamboo. Jej długie, sztywne pędy z wydłużonymi, zielonymi liśćmi na pierwszy rzut oka mogą do złudzenia przypominać bambus! W Azji odmiana ta uznawana jest za symbol szczęścia.
Dracena surculosa mike
Dracena surculosa mike to odmiana o nakrapianych, jasnozielonych liściach tworzących dekoracyjną kępę. Ta niezwykła roślina z pewnością wyróżni się na tle klasycznie zielonej kolekcji!
Dracena surculosa aurea
Liście draceny surculosy aurea również nie zawodzą fanów soczystych barw. Roślina zachwyca listkami w kolorze nasyconej zieleni, które pokrywają złociste plamki.
Dlaczego warto mieć w swojej kolekcji dracenę?
Masz i lubisz draceny, czy może do ich bliższego poznania zachęcił Cię nasz artykuł? Niezależnie od tego, z pewnością rozumiesz już, dlaczego od lat należą one do najpopularniejszych roślin doniczkowych.
Dracena jest rośliną niezwykle uniwersalną, ale przy tym potrafi także zaskoczyć. Różnobarwne gatunki dopasowują się do wielu wnętrz i okazji, a nieskomplikowana uprawa draceny sprawia, że rośliną cieszyć się mogą fani domowej zieleni o różnym stopniu zaawansowania.
Chcesz ożywić pusty kąt w swoim domu, ale nie masz pomysłu, jaka dekoracja będzie odpowiednia? Przyjrzyj się naszej barwnej kolekcji dracen!