Na pewno kojarzysz tę kultową roślinną rodzinę o pióropuszach długich, ostro zakończonych liści wyrastających z prostych, często zdrewniałych pni. Może w mieszkaniu miała ją Twoja babcia, a może zastanawiasz się, czy ta nieśmiertelna zielona czupryna na Twoim parapecie to może być dracena?
Przeczytaj nasz poradnik, a uprawa i pielęgnacja draceny nie będą mieć przed Tobą żadnych tajemnic!
Dracena jest bardzo popularną rośliną doniczkową ze względu na jej estetyczny wygląd i zdolność do poprawy jakości powietrza przez filtracje toksyn takich jak formaldehyd i benzen. W dodatku cechuje się dużą łatwością w uprawie, co czyni ją idealnym wyborem nawet dla początkujących ogrodników domowych.
Pochodzenie i występowanie draceny
Draceny to rośliny zielone z rodziny szparagowatych. Nazwa “dracena” pochodzi od greckiego słowa smoczyca – drakaina; a właściwie od smoczej krwi, do której porównuje się żywicę draceny.
W naturze różne gatunki draceny występują głównie w tropikalnych i subtropikalnych rejonach Afryki (aż 70% wszystkich!). Oprócz tego znajdziemy je także w Południowej Azji, Północnej Australii, Ameryce Środkowej i Południowej oraz na Wyspach Kanaryjskich. W środowisku naturalnym rosną w warunkach tropikalnych i subtropikalnych – głównie w lasach deszczowych oraz na półpustyniach.
Draceny są roślinami wieloletnimi, które mogą osiągać wysokość od kilkudziesięciu centymetrów do kilku metrów, w zależności od gatunku. W naturze draceny to rośliny drzewiaste dorastające do ogromnych rozmiarów.
W warunkach europejskich draceny zyskały popularność jako efektowne i wytrzymałe rośliny doniczkowe, wśród których każdy fan domowej zieleni znajdzie coś dla siebie. Oprócz ciekawego wyglądu cenione są także za umiejętność oczyszczania powietrza oraz wyrozumiałość w uprawie.
Czym się różni juka od draceny?
Najpopularniejsze odmiany dracen zazwyczaj mają formę krzewów lub drzewek z rozetami wydłużonych, ostro zakończonych liści. W naturze dracena może osiągać wysokość nawet kilku metrów! Jej liście mogą być zielone lub wielobarwne – natkniemy się zarówno na draceny jednolitej barwy, jak i odmiany trójkolorowe, z paskami lub obrzeżami w innych odcieniach. Lancetowate liście dracen formują pióropusze na czubkach gałęzi. Z tego właśnie powodu draceny czasami mylone są z jukkami lub palmami.
Liście draceny są zazwyczaj sztywne, długie, wąskie i ostro zakończone. Rosną na smukłym pniu, układając się w rozety na końcach pędów.
Kwitnienie i owocowanie draceny jest rzadko spotykanym w domowej uprawie zjawiskiem. Zdarza się w okresie wiosennym. W naturalnych warunkach ta roślina wytwarza główkowate, groniaste lub wiechowate kwiatostany, a pachnące kwiaty zapylane są przez nocne motyle.
Dracena a juka – jak odróżnić?
Wygląd draceny stosunkowo łatwo pomylić z juką – inną rośliną z rodziny szparagowatych. Obie rośliny cechują się podobnym rozetowatym pokrojem liści osadzonych na grubym pniu. Jak zatem je odróżnić?
Przyglądając się jednak uważnie obu roślinom, dostrzeżemy subtelne różnice. Najłatwiej odróżnić je, zwracając uwagę na obumieranie liści. U draceny tworzą się po nich charakterystyczne rombowate blizny, z których może sączyć się czerwona żywica. Natomiast u juki stare, dolne liście pozostają przylgnięte do rośliny, ostatecznie zarastając nowymi.
Stanowisko – gdzie powinna stać dracena?
Rośliny te preferują stanowiska jasne, ale nie bezpośrednio nasłonecznione oraz umiarkowaną wilgotność gleby. Dobrze znoszą również półcień, co sprawia, że łatwo dopasowują się do różnych warunków domowych. Jej uprawa jest prosta i przystępna nawet dla początkujących ogrodników.
Nasłonecznienie i temperatura powietrza
Warunki, w jakich draceny żyją w naturalnym środowisku, stanowią dla nas podpowiedź, jakie miejsca wybierać dla nich w naszych domach. To rośliny ciepłolubne, preferujące stanowiska dobrze oświetlone i jasne. Należy jednak ustawiać je poza zasięgiem bezpośredniego słońca – zdecydowanie lepiej czują się w miejscach z rozproszonym światłem.
Optymalna temperatura ich uprawy to około 20-28°C latem i 18-22°C zimą. Poza samą temperaturą ważna jest także stałość warunków. Warto pamiętać, że draceny (tak jak właściwie wszystkie rośliny) nie przepadają za częstymi zmianami temperatury czy przeciągami. Sygnałem, że coś jest nie tak może być opadanie liści i nadmierne ich zrzucanie.
Wilgotność powietrza
Draceny, choć z reguły radzą sobie przy standardowej wilgotności w naszych mieszkaniach, uwielbiają wilgotne powietrze. Z tego powodu będą odpowiedzią na potrzeby osób poszukujących roślin do widnych łazienek. Dzięki panującym warunkom draceny będą tam przeszczęśliwe!
Z kolei okazy stojące w salonie czy sypialni docenią podstawkę z wilgotnym keramzytem lub sąsiedztwo nawilżacza. Wiele osób praktykuje zraszanie liści, ale my nie polecamy tego sposobu, gdyż jest krótkotrwały w działaniu i realnie zwiększa ryzyko chorób grzybowych.
Suche końcówki liści draceny są sygnałem, że powietrze w pomieszczeniu z rośliną jest za mało wilgotne.
Kiedy przesadzać dracenę i jakie podłoże będzie dla niej najlepsze?
Przesadzanie draceny powinno się odbywać krótko po zakupie oraz wiosną, w zależności od tego, w jakim tempie roślina rośnie. Młode rośliny będą wymagać przesadzania co roku, starsze zadowolą się zmianą doniczki z ziemią co 2-3 lata lub wymianą tylko części podłoża.
Przesadzając, pierwszym, na co powinniśmy zwrócić uwagę, jest wysoka i dość wąska doniczka. Umożliwi ona prawidłowy rozwój długiego systemu korzeniowego draceny. Odpowiednia będzie nasza doniczka ‘palmówka’.
Dobre podłoże powinno być lekko kwaśne, żyzne, a jednocześnie zapewniać odpowiednią przepuszczalność wody. Doskonale sprawdzi się nasz specjalnie skompletowany zestaw podłoża do samodzielnego wymieszania.
Oprócz tego zadbaj, by na dnie doniczki znalazła się warstwa drenażowa z keramzytu. Zapobiegnie ona gromadzeniu się wody w systemie korzeniowym, a tym samym zmniejszy szansę na gnicie korzeni. Dodatkowo, aby zapobiec gniciu korzeni, ważne jest, aby podlewać roślinę w przemyślany sposób.
Jak podlewać dracenę?
Dracena lubi regularne podlewanie po uprzednim sprawdzeniu, że ziemia w doniczce przeschła. Używamy do niego przefiltrowanej i odstanej wody w letniej temperaturze.
W sezonie wegetacyjnym (marzec-październik) nawadniamy je częściej – około raz w tygodniu lub raz na 10 dni, kiedy wierzch ziemi w doniczce przeschnie. Jesienią i zimą podlewanie ograniczamy, aby umożliwić roślinie przejście w fazę spoczynku.
Pamiętajmy, aby parę minut po podlaniu sprawdzić, czy woda nie zalega w osłonce lub podstawce. Jeśli woda zalega, należy ją wylać. Dracena jest bowiem rośliną wrażliwą na przelanie. Nadmiar wody może doprowadzić do gnicia korzeni. Niewłaściwe podlewanie, zwłaszcza przesuszenie, może prowadzić do opadania liści. Częstotliwość podlewania roślin jest bardzo ważna i zależna od różnych czynników. Dlatego ważne jest dostosowanie nawodnienia do pór roku, stanowiska oraz aktualnego stanu rośliny.
Przelanie draceny – jak poznać i co zrobić?
Przelanie draceny początkowo poznamy po żółknięciu i obumieraniu dolnych liści. Gdy korzenie zaczną gnić może także dojść do mięknięcia pnia. Jeśli zauważymy, że któreś z tych nieszczęść spotkało naszą dracenę, możemy spróbować ją uratować.
W pierwszym kroku należy pozbyć się żółtych liści i sprawdzić stan bryły korzeniowej, aby usunąć ewentualne zgniłe, martwe fragmenty korzeni. Po sprawdzeniu i wyczyszczeniu korzeni roślinę należy przesadzić do nowego podłoża, spryskać i podlać preparatem grzybobójczym.
Sytuacja jest trudniejsza, kiedy na skutek zaawansowanych procesów gnilnych dojdzie do mięknięcia czy wręcz łamania pnia. Wtedy, jeśli chcemy spróbować uratować naszą dracenę, musimy podjąć poważniejszą interwencję. Polega ona na obcięciu rośliny nad zgnitą częścią i próbie jej ponownego ukorzenienia z powstałej sadzonki wierzchołkowej. Proces ten przedstawiliśmy w kilku krokach:
- Utnij chorą roślinę ponad najwyższym miejscem, gdzie czujesz miękkość pnia i sprawdź, jak wygląda jej przekrój. Jeśli sadzonka w środku jest czysta, możesz zostawić ją w takim stanie. Jeśli widzisz, że w środku pnia nadal widoczne są ciemne plamy, utnij dracenę jeszcze wyżej – aż do momentu, kiedy przekrój będzie wyglądał zdrowo.
- Z obciętej sadzonki pozbądź się wszystkich liści, które są chorobowo zmienione i zżółknięte. Usuń także te dolne, które po włożeniu do wody mogłyby stać zamoczone i zacząć gnić.
- Umieść sadzonkę w szklanym naczyniu z wodą o temperaturze pokojowej, tak aby żadne liście nie były zamoczone. Postaw naczynie w jasnym i ciepłym miejscu, unikaj jednak południowego słońca. Dodaj do wody odrobinę sproszkowanego węgla aktywnego, który pomoże zahamować rozwój patogenów, a tym samym zapobiegnie gniciu sadzonki.
- Regularnie kontroluj stan sadzonki, sprawdzając, czy nie zaczyna się przebarwiać i gnić.
- Poczekaj aż roślina wypuści około 5-centymetrowe korzenie i posadź ją w odpowiednim podłożu.
Nawożenie draceny
Wiosną i latem draceny ucieszą się, jeśli co kilka tygodni podlejesz je odżywczym nawozem. Sprawdzą się nawozy przeznaczone specjalnie do tego gatunku, ale także nawozy do roślin zielonych o zwiększonej dawce potasu.
Pamiętaj, aby wstrzymać się z nawożeniem jesienią i zimą. Draceny przechodzą wtedy w stan spoczynku i odżywka zamiast pomóc, może im zaszkodzić. Spowodowane jest to faktem, że niepobierane składniki odżywcze mogą osadzać i kumulować się w ziemi, a ich nadmiar może prowadzić do poparzenia korzeni roślin.
Rozmnażanie dracen
Rozmnażanie dracen najczęściej odbywa się poprzez sadzonki wierzchołkowe. Jest to najprostsza metoda, którą możemy z powodzeniem zastosować także, gdy chcemy po prostu skrócić roślinę mateczną.
Proces rozmnażania wygląda tak samo, jak opisana kilka akapitów wyżej reanimacja rośliny po przelaniu. Z taką różnicą, że w tym przypadku z jednej rośliny otrzymamy dwie, a nie tylko fragment wierzchołka, który udało się uratować.
Aby rozmnożyć roślinę za pomocą sadzonek wierzchołkowych, musimy czystym narzędziem obciąć co najmniej 10-centymetrowy pęd wierzchołkowy, a następnie usunąć z niego dolne liście i ukorzenić go w wodzie lub mieszance torfu z piaskiem. Gdy sadzonka wypuści około 5-centymetrowe korzenie, możemy posadzić ją w podłożu.
Podobnie jak z sadzonek wierzchołkowych można także rozmnażać dracenę z pnia. Należy wtedy zwrócić szczególną uwagę na to, aby pozbyć się z pnia liści i ich resztek, ponieważ stojąc w wodzie mogłyby zacząć pleśnieć.
Jakie choroby i szkodniki najczęściej atakują dracenę?
Zrozumienie stanu liści draceny jest kluczowe dla jej właściwej pielęgnacji oraz uniknięcia poważniejszych chorób. Najczęstsze choroby dracen związane są z nieprawidłowymi warunkami uprawy – przelewaniem połączonym z wysoką temperaturą, zbyt suchym powietrzem lub częstymi zmianami temperatury.
Po przelaniu dracenę najczęściej atakują choroby grzybowe. Objawiają się zazwyczaj brązowo-żółtymi plamami na liściach i osłabieniem rośliny. Receptą na ich zwalczenie jest wymiana podłoża połączona z opryskiem fungicydami. Są to specjalne preparaty skutecznie zwalczające grzyby.
Pasożytami, które szczególnie upodobały sobie dracenę są wełnowce, wciornastki i mszyce. Mogą żerować nie tylko na liściach draceny, ale też na łodydze (pniu). O tym, jak je rozpoznać i zlikwidować przeczytasz w naszych artykułach o chorobach i szkodnikach roślin.
Dracena – odmiany
Grupa roślin, do której należą draceny, to kilkanaście gatunków. Różnią się one głównie kształtem, wielkością i barwą liści oraz pokrojem. Najpopularniejsze odmiany dracen to m.in.: dracena obrzeżona (dracaena marginata), dracena wonna (dracaena fragrans), dracena fragrans malaika, dracena fragrans kanzi, dracena fragrans cintho, dracena sandera (dracaena sanderiana), dracena surculosa mike i aurea.
Dracena obrzeżona (dracena marginata)
Dracena obrzeżona to jedna z najbardziej kultowych odmian, które znamy z uprawy domowej, ale też z wielu biur. Ozdobne liście draceny obrzeżonej są uformowane w charakterystyczne dla niej rozetowe skupiska. Jej liście są długie, wąskie, lancetowate, ostro zakończone, o zielonej barwie z charakterystycznym czerwonym bądź purpurowym brzegiem.
Ta dracena obrzeżona osiąga przeciętnie wysokość 45-120 cm i jest łatwa w uprawie. Wystarczy jej dobre oświetlenie, odpowiedni drenaż i regularne podlewanie. Należy jednak pamiętać, że dracena obrzeżona jest trująca.
Dracena wonna (dracaena fragrans)
Dracena wonna to bardzo popularna roślina doniczkowa o dużej liczbie odmian. Swoją nazwę zawdzięcza pachnącym kwiatom. Poniżej przedstawiamy piękne odmiany często dostępne w naszym sklepie. Wonna dracena może dorastać do 6 metrów w naturalnym środowisku, ale jej wzrost jest powolny. Roślina ta nie jest odporna na mróz i dlatego nadaje się tylko do uprawy w domu lub szklarni. Dracena wonna jest łatwa i niewymagająca, ale ważne jest, aby utrzymać odpowiedni poziom wilgotności oraz regularnie podlewać roślinę.
Dracena fragrans malaika
Efektowna odmiana fragrans malaika o pasiastych, zielono-żółtych liściach. Ta energetyczna roślina świetnie wygląda w nowoczesnych wnętrzach.
Dracena fragrans kanzi
Dracena fragrans kanzi to pasiasta odmiana o zielono-białych liściach. Ze względu na spokojną kolorystykę wspaniale sprawdzi się w jasnych, minimalistycznych pomieszczeniach.
Dracena sandera (dracaena sanderiana)
Dracena sandera nie bez powodu znana jest też jako lucky bamboo. Jej długie, sztywne pędy z wydłużonymi, zielonymi liśćmi na pierwszy rzut oka mogą do złudzenia przypominać bambus! W Azji odmiana ta uznawana jest za symbol szczęścia.
Dracena surculosa mike
Dracena surculosa mike to odmiana o nakrapianych, jasnozielonych liściach tworzących dekoracyjną kępę. Ta niezwykła roślina z pewnością wyróżni się na tle klasycznie zielonej kolekcji!
Dracena surculosa aurea
Liście draceny surculosy aurea również nie zawodzą fanów soczystych barw. Roślina zachwyca listkami w kolorze nasyconej zieleni, które pokrywają złociste plamki.
Dlaczego warto mieć w swojej kolekcji dracenę?
Masz i lubisz draceny, czy może do ich bliższego poznania zachęcił Cię nasz artykuł? Niezależnie od tego, z pewnością rozumiesz już, dlaczego od lat należą one do najpopularniejszych roślin doniczkowych.
Dużym plusem tych roślin jest łatwa pielęgnacja. Dracena jest rośliną niezwykle uniwersalną, ale przy tym potrafi także zaskoczyć. Piękne, wąskie liście draceny tworzące efektowny pióropusz nadadzą Twojemu wnętrzu egzotycznego charakteru. Różnobarwne gatunki dopasowują się do wielu miejsc i okazji, a nieskomplikowana uprawa dracen sprawia, że rośliną cieszyć się mogą fani domowej zieleni o różnym stopniu zaawansowania.
Chcesz ożywić pusty kąt w swoim domu, ale nie masz pomysłu, jaka dekoracja będzie odpowiednia? Przyjrzyj się naszej barwnej kolekcji dracen! Jeśli szukasz widowiskowej ozdoby do salonu, wybierz ją w wersji gigant!
Psst… Czy wiesz, że we współczesnej klasyfikacji do rodzaju dracen włącza się także sansevierie?
