Przedstawiamy ciekawostki o roślinach, dzięki którym uprawa roślin stanie się prostsza i jeszcze bardziej fascynująca. Z tego artykułu dowiesz się, dlaczego fikus gubi liście, jak dobrać odpowiednie stanowisko dla swoich roślin, czym są korzenie powietrzne, które rośliny oczyszczają powietrze oraz przeczytasz o zaskakujących ruchach roślin.
Fizjologia roślin odgrywa kluczową rolę w zrozumieniu, jak rośliny reagują na bodźce zewnętrzne, takie jak dotyk, co jest widoczne na przykładzie mimozy.
Fizjologia roślin to nauka, która zajmuje się badaniem życiowych funkcji roślin, w tym sposobów, w jakie absorbują światło i przekształcają je w energię za pomocą fotosyntezy. Bada również, jak rośliny pobierają z gleby wodę i składniki odżywcze oraz jak te procesy wpływają na ich wzrost i rozwój. Dzięki zrozumieniu fizjologii roślin możemy lepiej dbać o nasze ogrody i uprawy, zapewniając im odpowiednie warunki do życia.
1. Gubienie liści u fikusa jest reakcją na stres
Fikusy, zwane też figowcami często tracą liście na skutek niesprzyjających warunków środowiskowych. Najczęstsze przyczyny utraty liście:
Zmiana miejsca – Fikusy bardzo nie lubią przestawiania. Bardzo często gubią liście na skutek zmiany środowiska. Dlatego, kiedy gdzieś je ustawimy, najlepiej je tam zostawmy. Zrzucenie liści po przyniesieniu rośliny do domu jest czymś zupełnie normalnym. Rośliny te najlepiej czują się w jasnym stanowisku, ale nie na bezpośrednim słońcu.
Zmiana pory roku – Utrata liści jest również reakcją na zmianę pory roku. Zrzucanie do 20% liści, jest naturalnym zjawiskiem, ale możemy mu zapobiec. Aby uniknąć zrzucania liści, należy roślinie zapewnić jasne stanowisko, temperaturę powyżej 18 stopni oraz wysoką wilgotność powietrza wokół rośliny.
Nieodpowiednie podlewanie – Roślina zrzuca również liście na skutek przelania lub przesuszenia. Kluczem do opieki nad fikusem jest stałość i umiar. Podlewanie powinno być regularne i umiarkowane, kiedy wierzchnia warstwa podłoża przeschnie. Roślina powinna rosnąć w doniczce z odpływem w dedykowanej mieszance do fikusów. Pamiętaj, aby dostosować nawadnianie do potrzeb swojego fikusa, aby uniknąć skrajnych objawów, takich jak zrzucanie liści.
Ostatnią przyczyną zrzucania liści jest atak szkodników. Jak z nimi walczyć, przeczytasz na naszym blogu.
2. Im ciemniejsze liście ma roślina, tym mniej światła potrzebuje.
Dlaczego liście roślin są zielone?
Zastanawialiście się kiedyś, dlaczego liście roślin są zielone? Odpowiedź kryje się w chlorofilu – zielonym pigmencie, który jest niezbędny do procesu fotosyntezy. Chlorofil pochłania światło słoneczne i przekształca je w energię chemiczną, którą rośliny wykorzystują do produkcji cukrów. Te cukry są podstawowym źródłem energii dla roślin, umożliwiając im wzrost i rozwój. Bez chlorofilu rośliny nie mogłyby przeprowadzać fotosyntezy, a tym samym nie mogłyby przetrwać. Dlatego właśnie liście roślin są zielone – to kolor życia i energii, który pozwala roślinom przetrwać i rozwijać się.
Zapotrzebowanie roślin na światło
O zapotrzebowaniu rośliny na światło świadczy intensywność koloru jej liści. Rośliny o intensywnie ciemnozielonych liściach to najczęściej rośliny cieniolubne. Wymagają one mniejszego nasłonecznienia, niż rośliny o jaśniejszych liściach. Wynika to z tego, że ich liście zawierają więcej chlorofilu, dzięki któremu czerpią energię podczas procesu fotosyntezy i czyni je to bardziej wytrzymałymi na zacienienie. Większość roślin o dekoracyjnych, kolorowych liściach lubi stanowiska jasne, ale nie na bezpośrednim słońcu. Odpowiednia ilość nasłonecznienia jest niezbędna do ładnego wybarwienia liści. Rośliny o bardzo jasnych liściach lub z białym wybarwieniem potrzebują jasnego i dobrze nasłonecznionego stanowiska. Brak światła może prowadzić do żółknięcia i opadania liści, dlatego ważne jest, aby umiejscowić rośliny w jaśniejszych miejscach lub używać lamp do roślin w ciemniejszych miesiącach.
3. Niektóre rośliny mają korzenie powietrzne
Korzenie powietrzne są zmodyfikowanymi korzeniami. W naturalnym środowisku służą one do pobierania wody i składników odżywczych z powietrza. Korzenie powietrzne spotykane są między innymi u epifitów, czyli roślin rosnących na innych roślinach w lasach tropikalnych. Znajdziemy je przykładowo u monster, storczyków, philodendronów, czy paproci.
Najczęściej wyrastają one z łodygi rośliny. Im starsza roślina, tym więcej pojawia się korzeni powietrznych. Korzenie powietrzne u niektórych roślin są bardzo długie i sięgające podłogi. Nie powinno się ich jednak obcinać.
Znacznie lepszym pomysłem jest skierowanie korzeni do doniczki, aby roślina dzięki nim mogła pobierać składniki odżywcze i wodę. Korzenie te pełnią również funkcję podpory i stabilizują roślinę w podłożu. Roślinom pnącym warto również zapewnić drabinę lub palik, po którym będą mogły się wspinać, wczepiając korzenie powietrzne. Dzięki temu ich liście będą większe.
4. Roślinny oczyszczają powietrze z toksyn
Nasze mieszkania pełne są materiałów syntetycznych, mebli i farb wydzielających toksyny szkodliwe dla zdrowia, co może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych, takich jak alergie czy podrażnienia dróg oddechowych. Dodatkowo, przez okna często wpada smog, co w miastach staje się coraz poważniejszym problemem.
Na szczęście istnieje naturalne rozwiązanie: rośliny oczyszczające powietrze, które skutecznie pochłaniają większość trujących gazów oraz toksyn, poprawiając jakość atmosfery wewnątrz naszych domów. Najlepiej w tym zadaniu radzą sobie rośliny cieniolubne o dużych, cienkich liściach.
Do najbardziej efektywnych roślin oczyszczających powietrze należą:
- paprocie, które nie tylko filtrowują powietrze, ale również dodają uroku każdemu pomieszczeniu,
- chamedora, która jest łatwa w pielęgnacji i idealna do biur, sansevieria, znana z tego, że produkuje tlen w nocy,
- areka, która wprowadza do wnętrza tropikalny klimat,
- fikusy, które są znane z pięknych liści,
- aglaonemy, które charakteryzują się różnorodnością kolorów,
- draceny, które są odporne na trudne warunki,
- skrzydłokwiaty, które kwitną w piękne białe kwiaty, oraz
- trzykrotka, która jest nie tylko estetyczna, ale także bardzo łatwa w uprawie.
Te rośliny nie tylko poprawiają jakość powietrza, ale także przyczyniają się do stworzenia bardziej relaksującej i zdrowej atmosfery w naszych domach.
5. Rośliny się ruszają
Cechą wszystkich organizmów żywych jest zdolność do wykonywania ruchu. W świecie roślin o ruchu można mówić w odniesieniu do ich organów, a także pojedynczych komórek. Działania bodźca, takie jak światło czy dotyk, wpływają na różne typy ruchów roślinnych. Wyróżniliśmy dla Was najciekawsze naszym zdaniem przykłady:
Fototropizm
Fototropizm to fascynujące zjawisko, które polega na tym, że rośliny reagują na światło, zmieniając kierunek swojego wzrostu. Wyróżniamy dwa rodzaje fototropizmu: fototropizm dodatni i fototropizm ujemny.
Fototropizm dodatni oznacza, że pęd wygina się w kierunku światła, co jest szczególnie widoczne u roślin doniczkowych ustawionych na parapecie – ich pędy wyginają się w stronę światła, aby maksymalnie wykorzystać jego energię. Większość pędów roślin, potrzebujących światła do fotosyntezy , wykazuje fototropizm dodatni.
Z kolei fototropizm ujemny to sytuacja, w której roślina rośnie w kierunku przeciwnym do światła, co jest rzadziej spotykane, ale również interesujące z punktu widzenia fizjologii roślin. Dzięki tym ruchom rośliny mogą optymalnie korzystać z dostępnego światła, co jest kluczowe dla ich zdrowia i wzrostu. Pędy niektórych winorośli wykazują fototropizm ujemny, co pozwala im na wzrost w kierunku ciemnych obiektów i wspieranie się na nich.
Hormony roślinne, takie jak auksyny, odgrywają kluczową rolę w regulacji tego procesu, wpływając na wydłużanie komórek. Ostatecznie, pęd wygina się w stronę światła, co jest kluczowym elementem adaptacyjnym roślin.
Możemy regularnie obracać naszych zielonych podopiecznych, aby zachować ich ładny pokrój. Zmiany położenia nie lubią fikusy, grudniki i hoye. Nie powinniśmy również obracać roślin, które utworzyły pąki kwiatowe, ponieważ mogę je zrzucić.
Nyktynastia
Nyktynastia to rytmiczny ruch roślin związany ze zmianami pór dnia i nocy, znany również jako ruchy senne. Zjawisko to jest fascynujące, ponieważ jego przebieg kontrolują czynniki zewnętrzne, takie jak światło, temperatura oraz wilgotność. Występuje u roślin marantowatych, do których należy m.in. calathea, maranta, stromanthe oraz ctenanthe.
Dzięki temu niezwykłemu zjawisku, rośliny te tańczą zgodnie z porą dnia, co sprawia, że obserwowanie ich zmieniającej się pozycji liści staje się prawdziwą przyjemnością. Liście tych roślin składają się wieczorem, gdy zapada zmierzch, a następnie podnoszą się w godzinach rannych, otwierając się na pierwsze promienie słońca.
Ten rytmiczny cykl nie tylko dodaje uroku ich wyglądowi, ale również jest doskonałym przykładem adaptacji roślin do ich środowiska. Dodatkowo, zmiany te mogą wpływać na procesy fotosyntezy, co sprawia, że rośliny te są jeszcze bardziej interesujące dla pasjonatów botaniki.
Sejsmonastia
Sejsmonastia to ruch wywołany bodźcami mechanicznymi, głównie dotykiem. Przykładowo dotknięcie liści mimozy powoduje ich natychmiastowe złożenie i opadanie ogonka liściowego.
Sejsmonastia, choć często kojarzona z mimozą wstydliwą, występuje również u innych roślin, takich jak Venus flytrap (muchołówka amerykańska), która zamyka swoje “szczęki” na ofiarę po dotknięciu.
Ten niezwykły mechanizm obronny roślin służy nie tylko do ochrony przed szkodnikami, ale także umożliwia im polowanie na drobne owady, które stanowią dodatkowe źródło pokarmu. Sejsmonastia ukazuje złożoność i adaptacyjność świata roślinnego, pozwalając im reagować na bezpośrednie zagrożenia w swoim otoczeniu.
6. O jakiej porze dnia najlepiej podlewać rośliny?
Podlewanie roślin to kluczowy element ich pielęgnacji, ale czy wiesz, że pora dnia, w której to robisz, ma znaczenie? Najlepszą porą na podlewanie roślin jest świt. W tym czasie rośliny są najbardziej aktywne i mogą najlepiej wchłonąć wystarczającą ilość wody.
Podlewanie roślin w ciągu dnia, szczególnie w upalne dni, może prowadzić do szybkiego parowania wody, co sprawia, że rośliny nie mają wystarczającej ilości wody do przetrwania. Podlewanie wieczorem z kolei może sprzyjać rozwojowi chorób grzybowych, ponieważ woda pozostaje na liściach i glebie przez noc. Dlatego podlewanie roślin o świcie to najlepszy sposób, aby zapewnić im odpowiednią ilość wody i zdrowy wzrost.
7. Czy sztuczne światło może pomóc w uprawie roślin?
Wielu z nas zastanawia się, czy sztuczne światło może wspomóc uprawę roślin, zwłaszcza w miejscach, gdzie naturalne światło jest ograniczone. Odpowiedź brzmi: tak, ale nie każde sztuczne światło jest odpowiednie. Rośliny potrzebują światła o odpowiedniej intensywności i spektrum, aby mogły przeprowadzać fotosyntezę i rosnąć.
Najlepsze są specjalne lampy do uprawy roślin, które emitują światło zbliżone do naturalnego słonecznego. Zwykłe żarówki halogenowe, które często znajdują się w biurach, nie dostarczą roślinom wystarczającej ilości światła. Dlatego, jeśli chcesz wspomóc swoje rośliny sztucznym światłem, zainwestuj w odpowiednie lampy do uprawy, które zapewnią im optymalne warunki do wzrostu, szczególnie zimą, gdy naturalne światło jest ograniczone.
