Bananowiec kwiat (Musa) jest to efektowna roślina doniczkowa, która wzbudza zachwyt swoim egzotycznym wyglądem i świetnie nadaje się do uprawy domowej. Znany jest przede wszystkim z jego soczyście zielonych, wielkich, kształtnych liści i owoców. Jednak, choć wydaje się być zarezerwowany jedynie dla klimatów tropikalnych, bananowiec można uprawiać i cieszyć się jego urodą w innych częściach świata. W tym artykule poznacie tajniki uprawy bananowców, dając mu najlepsze możliwe warunki do rozwoju w własnych domach! Jeśli macie ochotę na trochę tropikalnego raju to będzie to idealna roślina dla Was! Miłego czytania!
Nazwa i pochodzenie bananowca (Musa)
Bananowce są roślinami klimatu gorącego pochodzącymi z obszarów tropikalnych i subtropikalnych Azji południowo-wschodniej (Półwysep Malajski), Afryki i Australii, skąd jego uprawa rozprzestrzeniła się dalej na wyspy Pacyfiku oraz wybrzeża oceanu indyjskiego. Jest to roślina z rodziny bananowatych (Musaceae) i jedna z najważniejszych roślin uprawianych na świecie.
Ciekawostka!
Nazwa rodzajowa “Musa” pochodzi od łacińskiego słowa “musae”, która nawiązuje do muz oraz jest symbolem piękna i elegancji – co odnosi się do charakterystycznych wielkich liści i owoców bananowca.
A skąd się wzięła nazwa “banan”? Nazwa “banan” pochodzi z języka arabskiego, gdzie jest nazywany “banan” lub “bananah” i w ich języku oznacza palec. Arabowie mieli znaczący wpływ na handel i rozpowszechnianie bananów w regionach śródziemnomorskich i Afryce Północnej.
Uprawa bananowca i jego pielęgnacja w domu
Bananowiec (Musa) wymaga specyficznych warunków, jeśli ma rosnąć i owocować efektywnie. Więc jak uprawiać bananowca? Oto kilka kluczowych czynników dotyczących jego wymagań, które sprawią, że Wasze bananowce doniczkowe będą prawidłowo się rozwijać.
Jakie stanowisko lubi bananowiec?
Bananowiec lubi jasne, rozproszone światło, bezpośrednie nasłonecznienie nie będzie dla niego dobre, zwłaszcza w gorących regionach. Może być uprawiany również na zewnątrz. Roślina nie znosi przeciągów i potrącania – ze względu na kruche liście, które mogą łatwo ulec uszkodzeniu. Bananowiec abisyński również preferuje podobne warunki.
Temperatura
Banananowce są roślinami ciepłolubnymi, dlatego najlepiej rośną w ciepłych miejscach, w temperaturze pomiędzy 24°C a 30°C. Optymalna temperatura dla rozwoju rośliny i owoców to około 27°C. Temperatura poniżej 10°C może uszkodzić roślinę.
Wilgotność powietrza
Banan potrzebuje wysokiej wilgotności powietrza, najlepiej w zakresie 50-60%. W miejscach o suchym klimacie lub w okresie ogrzewania w pomieszczeniach, wilgotność powietrza może być zbyt niska. Dlatego regularne nawilżanie rośliny lub umieszczenie jej obok innych roślin może pomóc utrzymać odpowiednią wilgotność.
Jaka ziemia dla bananowca?
Bananowiec potrzebuje luźnego i dobrze przepuszczalnego podłoża, o odczynie lekko kwaśnym, i składać się z ziemi uniwersalnej, piasku i perlitu. Warto też dodać trochę torfu. Koniecznie pamiętajcie również o drenażu z grubego keramzytu na dnie doniczki! Taką mieszankę możecie zrobić sami albo zakupić ją gotową u nas w sklepie.
Jak często podlewać bananowca w domu?
Podlewanie bananowca jest kluczowym elementem, aby prawidłowo pielęgnować bananowca. Lubi on stale lekko wilgotne podłoże, dlatego bananowca w doniczce w okresie wiosennym i letnim należy obficie podlewać nawet do 3 razy w tygodniu. Jednak pamiętajcie o tym, żeby przed podlaniem sprawdzić stan gleby np. włożyć palec do ziemi na głębokość 2-3 cm. Jeśli ziemia na tej głębokości jest sucha, jest to znak, że bananowiec potrzebuje podlania. Unikniemy w ten sposób przelania go. W okresie jesienno-zimowym częstotliwość podlewania zmniejszamy. Przy podlewaniu pilnujcie, aby woda nie zostawała w doniczce. Częstość podlewania będzie także zależeć od wielkości rośliny – przy większych okazach, częstotliwość może się zwiększyć. Jeśli będziemy podlewać go zbyt rzadko to brzegi liści brązowieją i schną na brzegach.
Podobne praktyki podlewania dotyczą również bananowca karłowego.
Czy bananowiec lubi zraszanie?
Powinieneś też wiedzieć, że w warunkach domowych wymaga on regularnego zraszania lub stosowania nawilżacza powietrza.
Kiedy nawozić bananowca?
Banany wymagają być zasilane w składniki odżywcze przez cały rok (nie dotyczy roślin zimowanych w gruncie). Nawozy powinny zawierać przede wszystkim wysokie stężenie potasu, fosforu i azotu. Można je nawozić nawet raz w tygodniu np. nawozem do roślin zielonych lub biohumusem uniwersalnym. Dokarmianie ograniczamy gdy temperatura spadnie poniżej 20 °C w ciągu dnia. W okresie zimowego spoczynku zalecamy aby nawozić co 4 tygodnie. Bananowiec gigant również korzysta z regularnego nawożenia.
Jak rozmnażać bananowca?
Bananowce możemy rozmnażać z odrostów korzeniowych, które licznie wychodzą z ziemi wokół rośliny matecznej. Możemy je przesadzić do osobnych doniczek w momencie gdy osiągną mniej więcej 10 cm wysokości.
Drugim i trudnym sposobem jest rozmnażanie z nasion. Jest to ciężkie u bananowców ponieważ kiełkowanie roślin jest związane ze świeżością nasion. Ale jeśli uda się zdobyć nasiona prosto z banana (nie wszystkie banany je posiadają!) to jest duża szansa, że uda się wyhodować nową roślinę. Nasiona mają bardzo twarde łupiny, dlatego przed ich wysianiem lekko je uszkadzamy np. pocierając papierem ściernym, a następnie moczymy je w letniej wodzie przez około 72 godz.
Bananowiec dwarf cavendish można również rozmnażać przy użyciu podobnych metod.
Kiedy i jak przesadzać bananowca w doniczce?
Bananowca w doniczce przesadzamy, gdy roślina stanie się zbyt duża dla obecnego pojemnika. Wczesna wiosna lub późna zima, gdy bananowiec jest w okresie spoczynku to będzie najlepsza pora na przesadzanie go. Z reguły nie wymagają one często przesadzania. Wystarczy to robić raz na 2-3 lata. Jeśli korzenie bananowca zaczynają wychodzić przez otwory w doniczce jest to jeden z sygnałów, po którym możemy zobaczyć że roślina potrzebuje więcej miejsca.
UWAGA! Bananowce delikatnie wyjmujemy z poprzedniej doniczki, ponieważ ich liście są bardzo delikatne i kruche. Mogą łatwo ulec zniszczeniu, dlatego zwróćmy na nie szczególną uwagę.
Po przesadzeniu obficie podlej roślinę.
Bananowiec maurelli również wymaga przesadzania w podobnych warunkach.
Choroby i szkodniki bananowca
Najczęstszym szkodnikiem, który atakuje bananowca jest przędziorek. Zostawia on charakterystyczną pajęczynkę na roślinie, co skutkuje jej dalszym usychaniem. Przędziorków możemy pozbyć się stosując specjalne preparaty np. Sumin lub jednym z domowych sposobów np. przemywając wszystkie części nadziemne roztworem wody z szarym mydłem/alkoholem.
Bananowce doniczkowe uprawiane prawidłowo nie chorują. Jednak jeśli uprawa bananowca była źle prowadzona ich odporność spada i może zostać zaatakowany przez czarną plamistość liści lub mączniaka. Są to choroby grzybowe, które będzie ciężko wyleczyć, więc jeśli oprysk fungicydem nie pomoże niestety roślina może nie przeżyć.
Liście bananowca
Liście to prawdziwe arcydzieło natury! Są szerokie, duże i gładkie, tworząc soczyście zielony, rozłożysty pióropusz na szczycie krótkiego pędu. Ich wyrazisty kolor na pewno nada charakteru wnętrzu. Jednak musimy brać pod uwagę, że możemy napotkać się na kilka wyzwań.
Dlaczego liście bananowca schną?
Na schnięcie liści bananowca może wpływać kilka czynników takich jak:
- Niedostateczne podlewanie lub nadmierna suchość powietrza
- Nadmiar lub niedobór światła
- Niska temperatura
- Problemy z podłożem
- Atak szkodników lub infekcje grzybicze
Liście bananowca musa mogą również schnąć w podobnych warunkach.
Dlaczego liście bananowca żółkną?
Żółknięcie liści może być spowodowane przez:
- Niedobór składników odżywczych
- Nadmiar wilgoci
- Niska temperatura
- Nadmiar bezpośredniego nasłonecznienia
- Starzenie się liści (jest to naturalny proces, którym nie musimy się martwić)
Dlaczego liście bananowca pękają?
Kruche liście bananowców łatwo ulegają uszkodzeniom mechanicznym, dlatego trzeba uważać na nie przy np. przenoszeniu rośliny w inne miejsce. Inne czynniki wpływające na pękanie liści to m.in nadmierna wilgotność zwłaszcza z połączeniu z niską temperaturą, nagłe zmiany warunków atmosferycznych, brak składników odżywczych (szczególnie potasu), zbyt szybki wzrost oraz atak szkodników lub infekcje grzybicze.
Ważne jest, aby utrzymywać stabilne warunki wzrostu, dostarczać odpowiednie składniki odżywcze i monitorować stan rośliny, aby minimalizować ryzyko tego zjawiska.
Dlaczego bananowiec płacze?
Jest to tzw. gutacja, czyli oddawanie przez roślinę nadmiaru wody. Woda wraz z różnymi solami mineralnymi i roztworami wydziela się przez niewielkie struktury znajdujące się na zakończeniach liści. Płacz bananowca najczęściej pojawia się w momencie intensywnego wzrostu rośliny, gdy pobierają bardzo duże ilości wody. Aby ograniczyć to zjawisko, należy prawidłowo nawadniać glebę.
Czy obcinać liście bananowca?
Liście bananowca można obcinać w pewnych sytuacjach np. gdy są one już suche, uschnięte lub uszkodzone. Usuwanie starych, zniszczonych liści może poprawić estetykę rośliny i zachęcać do wzrostu nowych, zdrowych liści. Przycinanie może także być stosowane w celu kontrolowania rozmiaru rośliny w doniczce oraz w przypadku zauważenia objawów chorób na liściach. Ważne jest jednak, aby zachować umiar i nie przycinacza dużo liści naraz, aby nie zakłócić zdrowego wzrostu rośliny.
Niespodzianka w domu: Czy Twój bananowiec w doniczce może wydać jadalne owoce?
Czy bananowiec uprawiany w warunkach domowych może mieć owoce? Przy zapewnieniu właściwych warunków uprawy bananowca jest to możliwe, ale dzieje się to rzadko. Jednak raczej nie można wtedy spodziewać się smacznych owoców albo liczyć na jadalne owoce. Po 4-5 latach prawidłowej uprawy doniczkowej wytworzy kwiatostan, którego formowanie trwa kilka miesięcy, a później zawiązują się owoce – banany.
Czy bananowiec jest trujący?
Bananowiec nie jest trujący dla dzieci ani zwierząt.
Bananowiec na zewnątrz w gruncie
Bananowce, pomimo tego, że to egzotyczne rośliny możemy w okresie letnim uprawiać także we własnym ogrodzie! Polecanym gatunkiemdo uprawy gruntowej w Polsce jest bananowiec japoński (Musa basjoo). Jest to sprawdzony gatunek, który nie jest zbyt kapryśny na kiepską pogodę. W polskich warunkach może osiągnąć spore rozmiary nawet 3-4 m wysokości.
Kiedy wysadzić bananowca do gruntu?
Wczesną wiosną (marzec-kwiecień) albo dla ludzi zachowawczych w maju, po ustaniu pierwszych przymrozków. Najlepsze będzie dla niego stanowisko jasne, z rozproszonym światłem i osłonięte przed wiatrem. Ziemia powinna być bogata w składniki odżywcze, żyzna. I przede wszystkim pamiętamy o obfitym podlewaniu! Jeśli odpowiednie warunki będą zapewnione roślina odwdzięczy się szybkim wzrostem i pokrojem o pięknych, atrakcyjnych liściach!
Jak przezimować bananowca w domu?
Banan należy do roślin egzotycznych, dlatego zima nie jest to jego ulubiona pora roku. Przesadzamy bananowca do donicy, jeśli był w gruncie. Aby przezimować bananowca w domu, w jasnym pomieszczeniu z rozproszonym światłem, utrzymuj temperaturę między 20, a 30°C, wilgotność 50-60%, regularnie podlewaj, stosuj nawozy dla roślin tropikalnych, monitoruj szkodniki, zabezpiecz przed przeciągami, usuwaj suche liście i rozważ rozmnażanie poprzez podział kłącza lub z nasion.
Możemy też banana wprowadzić w stan uśpienia. Na początku, gdy zauważysz, że liście ciemnieją od pierwszych mrozów przytnij łodygę nieco powyżej brzegu doniczki. Późną jesienią/zimą umieść go w chłodnym i ciemnym miejscu np. piwnica, garaż, a następnej wiosny odrośnie. Musisz go jednak co jakiś czas podlewać, nawet w stanie uśpienia, ale uważaj, żeby go nie przelać. Gdy nadejdzie wiosna wróć regularnego podlewania i nawożenia.
Wystawianie doniczki z bananowcem na zewnątrz
Bananowca można uprawiać sezonowo w ogrodzie, także w doniczce. Bananowiec powinien rosnąć w przynajmniej 20°C, dlatego możemy go wystawić na zewnątrz wiosną, gdy minie już okres przymrozków, a jesienią/zimą gdy pojawią się spadki temperatury, przynosimy go z powrotem do pomieszczenia. Zapewniamy mu takie samo stanowisko jak w przypadku rośliny w gruncie.
Popularne odmiany – uprawa bananowca w doniczce
Bananowiec (Musa tropicana) – jest to jedna z najpopularniejszych odmian roślin doniczkowych. Jego duże i pofałdowane, intensywnie zielone liście stworzą we wnętrzu prawdziwą dżunglę!
Bananowiec Musa tropicana
Bananowiec japoński (Musa basjoo) – jest to najbardziej mrozoodporna odmiana, dlatego polecany jest dla tych co chcieliby urozmaicić swój ogród/taras o egzotyczną roślinę, ale oczywiście nada się też do domu.
Bananowiec ‘dwarf cavendish’ (Musa)
Bananowiec karłowy (Musa acuminata)
Bananowiec abisyński (Musa maurelli)
Bananowiec – zaproszenie do tropikalnego raju w domu!
Zagłębiając się w nasz artykuł poznaliście świat egzotyki, którą możecie stworzyć w samym sercu Waszego mieszkania. Czas, byście się przekonali, czy Wasze wnętrze dzięki tej egzotycznej roślinie zyska nową, tropikalną duszę! Czy już czujecie ten tropikalny klimat? Czas na przygodę z bananowcem!
